Ngày nhận bài: 21-04-2025
Ngày duyệt đăng: 30-07-2025
Ngày xuất bản: 31-07-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
ĐẶC ĐIỂM NÔNG SINH HỌC VÀ KIỂM TRA SỰ HIỆN DIỆN MỘT SỐ GEN MỤC TIÊUCỦA CÁC DÒNG BỐ MẸ LÚA LAI HAI DÒNG
,
Trần Thị Huyền
1
,
Đỗ Văn Đức
1
,
Trần Hoàng Lan
1
,
Vũ Thị Thuý Hằng
2
,
Trần Văn Quang (*)
2
Từ khóa
Lúa lai hai dòng, dòng bố mẹ, gen mục tiêu
Tóm tắt
Nghiên cứu nhằm đánh giá đặc điểm nông sinh học và xác định sự hiện diện của một số gen mục tiêu của các dòng bố mẹ lúa lai hai dòng. Thí nghiệm khảo sát các dòng bố mẹ và sử dụng chỉ thị phân tử để xác định gen mục tiêu được triển khai tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Kết quả đánh giá cho thấy các dòng bố, mẹ có thời gian sinh trưởng ngắn, chiều cao cây của các dòng bố thuộc dạng trung bình, của các dòng mẹ thuộc dạng lùn. Hầu hết các dòng bố, mẹ đều nhiễm nhẹ các loại sâu bệnh chính hại lúa như rầy nâu, bạc lá và đạo ôn. Các dòng bố, mẹ có cấu trúc thân và tính dục phù hợp để lai tạo giống lúa lai hai dòng năng suất cao như số lóng/thân nhiều, đường kính lóng gốc và đường kính cổ bông lớn. Đã chọn được 4 dòng mang gen tương hợp rộng (S5n), 5 dòng mang gen kháng rầy nâu Bph3; 4 dòng mang gen kháng rầy Bph9, 7 dòng mang gen kháng bạc lá Xa7 và 08 dòng mang gen kháng đạo ôn Pi3. Dòng bố K50 mang 4 gen mục tiêu là tương hợp rộng, kháng rầy nâu, bạc lá và đạo ôn. Dòng bố K52 mang 3 gen là tương hợp rộng, kháng rầy nâu và đạo ôn. Dòng mẹ 297S mang 3 gen là tương hợp rộng, kháng bạc lá và đạo ôn. Đây là nguồn vật liệu quí phục vụ cho công tác chọn giống lúa lai hai dòng năng suất cao ở Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
Bộ NN&PTNT (2016). Quyết định 1898/QĐ-BNN- TT ngày 23/5/016 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành lúa gạo Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.
Cục Trồng trọt (2012). Báo cáo tổng kết phát triển lúa lai giai đoạn 2001-2012, định hướng giai đoạn 2013-2020. Nam Định ngày 10/9/2012.
Cục Trồng trọt (2015). Báo cáo tổng kết năm 2014 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2015.
Cục Trồng trọt (2021). Báo cáo Công tác Quản lý nhà nước về giống cây trồng nông nghiệp.
Doyle J.J. & Doyle J.L. (1987). A rapid DNA isolationprocedure for small quantities of fresh leaf tissue. Phytochem Bull. 19: 11-15.
Dương Đức Huy & Nguyễn Văn Hoan (2016). Kết quả chuyển gen Xa7 vào dòng phục hồi hạt phấn R212. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. 12(14): 1859-1867.
Gomez K.A. & Gomez A.A. (1984). Statistical procedures for agricultural research, 2nd Edition. John Wiley & Sons, Inc..
IRRI (2002). Standard evaluation system for rice (SES). P.O. Box 933. 1099 - Manila Philippines.
Lê Hùng Phong, Nguyễn Thị Hoàng Oanh, Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Thu Trang, Lê Diệu My, Nguyễn Trí Hoàn & Nguyễn Như Hải (2018). Kết quả chọn tạo một số dòng bố kháng rầy nâu cho phát triển lúa lai hai dòng. Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam. 4(89).
Sombunjitt S., Sriwongchai T., Kuleung C. & Hongtrakul V. (2017). Searching for and analysis of bacterial blight resistance genes from Thailand rice germplasm. Agric Nat Resour. 51(5): 365-375.
Yuan L.P. & Xi Q.F. (1995). Technology of hybrid rice production. Food and Agriculture Organization of the United Nation - Rome. p. 84.
Yuan L.P. (1997). Hybrid rice breeding for super high yield. Hybrid Rice. 12: 1-3.
Yuan L.P. (2014). Development of Hybrid Rice to Ensure Food Security. Rice Science. 21(1): 1-2.
Yuan L.P. (2017). Progress in super-hybrid rice breeding. The Crop Journal. 5: 100-102.