TÌNH HÌNH PHÁT THẢI KHÍ METAN (CH4) DO HOẠT ĐỘNG CANH TÁC LÚA NƯỚC Ở KHU VỰC ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG

Canh tác lúa nước là một trong những nguyên nhân gây phát thải khí CH₄, một loại khí gây hiệu ứng nhà kính. Nghiên cứu này tập trung về tình hình phát thải khí metan trên đất lúa (thời kỳ lúa đẻ nhánh rộ) tại các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng: Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định, Hải Dương và Hà Nội, với số lượng 10 mẫu/tỉnh vào vụ mùa năm 2010. Kết quả cho thấy tốc độ phát thải metan trung bình tại 5 tỉnh của vùng nghiên cứu có giá trị nhỏ nhất tại Thái Bình, 39,5 mgCH₄/m²/giờ và cao nhất tại Nam Định, 61,3 mgCH₄/m²/giờ. Tốc độ phát thải khí CH₄ tại các điểm nghiên cứu tại Hải Phòng dao động từ 31,4 đến 69,9 mgCH₄/m²/giờ, Thái Bình từ 32,1 đến 60,3 mgCH₄/m²/giờ, Nam Định từ 40,7 đến 94,2 mg/m²/giờ, Hải Dương từ 30,9 đến 84,3 mg CH₄/m²/giờ, Hà Nội, từ 33,1 đến 57,9 mg/m²/giờ. Nghiên cứu cũng chỉ ra động thái phát thải khí CH₄ vụ mùa 2010 và vụ xuân 2011 ở đất lúa Viện Cây lương thực và cây thực phẩm, Hải Dương và đất lúa trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội. Vụ mùa 2010, cường độ phát thải khí CH₄ đạt cao nhất ở 5 tuần sau cấy (thời kỳ đẻ nhánh rộ) tương ứng là 72,3 và 66,0 mgCH₄/m²/giờ, sau đó giảm dần tới cuối vụ. Vụ xuân năm 2011, cường độ phát thải cao nhất vào 9 tuần sau cấy, tương ứng đạt 53,6 và 44,7 mgCH₄/m²/giờ, thấp hơn cường độ phát thải trong vụ mùa 2010. Kết quả nghiên cứu tương quan giữa tốc độ phát thải khí CH₄ với một số tính chất đất cho thấy tốc độ phát thải metan tương quan nghịch chặt với pH_KCl ở đất Hải Phòng (r = -0,82), với Mn dễ tiêu và Eh ở đất Thái Bình, Hải Dương và Nam Định (r từ -0,55 đến -0,85) và có tương quan thuận với hàm lượng chất hữu cơ trong đất ở Hà Nội (r=0,6).