Ngày nhận bài: 05-06-2025
Ngày xuất bản: 13-06-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
NGHIÊN CỨU LÀM SẠCH VIRUS CHO CÂY TỎI TA (ALLIUM SATIVUM L.) BẰNG NUÔI CẤY MERISTEM
Từ khóa
Allium sativum L., meristem, tái sinh, nhân nhanh, RT-PCR, làm sạch virus, ribavirin
Tóm tắt
Quy trình nuôi cấy đỉnh sinh trưởng (meristem) nhằm làm sạch virus cho giống tỏi ta (Allium sativum L.) đã được nghiên cứu và thiết lập. Các mẫu tỏi bệnh thu thập theo triệu chứng bệnh từ đồng ruộng được kiểm tra xác định nhiễm virus thông qua các phương pháp: (1) lây nhiễm nhân tạo trên cây chỉ thị rau muối (Chenopodium album L.); (2) sử dụng RT-PCR để xác định RNA của virus trong cây. Mẫu tỏi củ được xử lý với ethanol 70% trong 1 phút, NaDCC (sodium dichloroisocyanurate) nồng độ 5g/l trong 5 phút trước khi tách meristem. Môi trường nuôi cấy tái sinh meristem tốt nhất là MS + 30g saccarose + 1mg BA/l. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng để làm sạch virus cho giống tỏi nghiên cứu cần tách meristem ở kích thước nhỏ hơn 0,3mm, hoặc trong trường hợp tách meristem ở kích thước nhỏ hơn 1mm thì mẫu cấy cần được nuôi cấy trên môi trường có bổ sung ribavirin ở nồng độ 20mg/l. Chồi tỏi sạch virus tái sinh được nhân lên trong môi trường MS + 30g saccarose + 0,5mg αNAA/l + 2,0mg BA/l, cho hệ số nhân chồi cao nhất (4,08 lần), chồi sinh trưởng tốt nhất (chiều cao chồi đạt 7,55cm). Chồi cũng có thể được tái sinh từ callus trên môi trường MS + 15g saccarose/l + 10g glucose/l + 5g manitol/l + 2,0mg BA/l cho số chồi tái sinh trên mẫu là 11,67 chồi/mẫu. Môi trường tạo rễ in vitro cho cây tỏi là MS + 30g saccarose + 0,5g than hoạt tính/l + 0,5mg αNAA/l, cho tỷ lệ cây ra rễ đạt 100%, số rễ trung bình đạt 5,19 rễ/cây và cây sinh trưởng phát triển tốt.
Tài liệu tham khảo
Tạ Thu Cúc, Hồ Hữu An, Nghiêm Thị Bích Hà (2000). Giáo trình cây rau, NXB Nông nghiệp, Hà Nội, Tr 262 - 233.
A.S. Abdel Wahab, S. Elnagar and M.A.K. El-Sheikh (2009). Incidence of Aphid-borne onion yellow dwarf virus (OYDV) in Alliaceae Crops and Asociated Weeds in Egypt 4 th Conference on Recent Technologies in Agriculture, pp 21-23.
Barg, E., Lesemann, D.E and Vetten, H.J (1994). Identification, partial characterization, and distribution of viruses infecting Allium crops in south and southeast Asia. Acta Hor-tic.358:251- 258.
Bos, L. (1976). Onion yellow dwarf virus. CMI (Commonw. Mycol. Inst.)/AAB (Assoc. Appl. Biol.) Descriptions of Plant Viruses. No. 158. Kew, Surrey, England.
Bos, L., Huijberts, N., Huttinga, H., and Maat, D. Z. (1978). Leek yellow stripe virus and its relationships to onion yellow dwarf virus; characterization, ecology and possible control. Neth. J. Plant Pathol 84:185-204.
Diekmann M, (1995). Allium spp. FAO/IPGRI Technical Guidelines for the Safe Movement of Germplasm, pp 19-31.
Gisele Irvine and Samantha Sterling (2002). Increasing the export potential - opportunities for Australian garlic, pp 1-3.
Ha, C.V., Coombs, S., Revill1, P.A., Harding, R.M., Vu, M.T. and Dale, J.L. (2008a). Identification and sequence analysis of potyviruses infecting crops in Vietnam. Archives of virology. Vol.153, p:45-60.
Ha, C.V., Coombs, S., Revill1, P.A., Harding, R.M., Vu, M.T. and Dale, J.L. (2008b). Design and application of two novel degenerate primer pairs for the detection and complete genomic characterization of potyviruses. Archives of virology. Vol.153, p:25-36.
Vũ Triệu Mân, Lê Lương Tề (2001). Giáo trình bệnh cây nông nghiệp, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
Lot H., Chovelon V., Souche S. and Delecolle,B. (1998). Effects of onion yellow dwarf and leek yellow stripe viruses on symptomatology and yield loss of three French garlic cultivars. Plant-Disease., pp 82-(12):1381-1385
Schwartz H. F. and Mohan S.K. (1995). Compendium of onion and garlic diseases. APS. PRESS. The American Phytopathological Society. pp 52.
Van der Vlugt, R.A.A., Steffens, P., Cuperus, C., Barg, E., Lesemann, D.E., Bos, L., and Vetten, H.J. (1999). Further evidence that shallot yellow stripe virus (SYSV) is a distinct potyvirus and reidentification of Welsh onion yellow stripe virus as a SYSV strain. Phytopathology. Vol.89, p: 148-155.