Ngày nhận bài: 04-06-2025
Ngày duyệt đăng: 31-07-2025
Ngày xuất bản: 31-07-2025
Lượt xem
Download
Chuyên mục:
Cách trích dẫn:
ĐÁNH GIÁ ĐỘC LỰC CỦA CHỦNG VIRUS DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI VNUA/HY-ASF1 QUA ĐƯỜNG TIẾP XÚC GIỮA LỢN KHỎE VÀ LỢN GÂY BỆNH THỰC NGHIỆM BẰNG ĐƯỜNG MŨI
,
Nguyễn Thế Việt Hoàng
1
,
Lê Văn Phan (*)
2
Từ khóa
Dịch tả lợn châu Phi (ASF), genotype II, lây nhiễm tự nhiên, triệu chứng lâm sàng, tổn thương bệnh lý
Tóm tắt
Nghiên cứu này đánh giá khả năng lây nhiễm và tiến triển bệnh ở lợn khi nhiễm chủng virus Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) VNUA/HY-ASF1 trong mô hình lây nhiễm tự nhiên, bao gồm nhóm lợn được gây nhiễm trực tiếp qua đường nhỏ mũi và nhóm lợn tiếp xúc. Lợn gây nhiễm trực tiếp bắt đầu xuất hiện triệu chứng lâm sàng sau 3–4 ngày sau gây nhiễm (dpi), với các biểu hiện như sốt cao (>40°C), mệt mỏi, chán ăn và tử vong trong khoảng 6–9 dpi. Lợn tiếp xúc xuất hiện triệu chứng từ 8 dpi; hai con tử vong vào ngày 14 dpi, và con còn lại sốt rất cao (41,9°C) kèm theo các triệu chứng lâm sàng đặc trưng của DTLCP. Kết quả xét nghiệm real-time PCR cho thấy virus được phát hiện trong máu từ 4 dpi ở lợn nhỏ mũi và từ 6 dpi ở lợn tiếp xúc, với tải lượng virus tăng dần theo thời gian và đạt đỉnh ngay trước khi tử vong. Virus cũng được phát hiện tại các lỗ tự nhiên (mũi, miệng, hậu môn) với mức độ bài thải khác nhau. Kết quả mổ khám ghi nhận tổn thương đại thể nghiêm trọng nhất ở lách (sưng to, sung huyết, mềm nhũn), trong khi các cơ quan khác như phổi, gan, thận và hạch bạch huyết cũng có tổn thương ở các mức độ khác nhau. Mức độ tổn thương tổng thể tăng dần từ nhóm lợn gây nhiễm trực tiếp sang nhóm lợn tiếp xúc, phản ánh diễn biến và mức độ nghiêm trọng của bệnh trong điều kiện lây nhiễm tự nhiên. Kết quả nghiên này cứu đã cung cấp dữ liệu quan trọng về độc lực của chủng virus VNUA/HY-ASF1, đặc điểm bài thải virus và tổn thương bệnh lý đại thể trên lợn nhiễm, góp phần làm sáng tỏ cơ chế lan truyền tự nhiên của virus DTLCP trong quần thể lợn
Tài liệu tham khảo
Alonso C., Borca M., Dixon L., Revilla Y., Rodriguez F., Escribano J.M. & Consortium I.R. (2018). ICTV virus taxonomy profile: Asfarviridae. Journal of General Virology. 99: 613-614.
Ata E.B., Li Z.-J., Shi C.-W., Yang G.-L., Yang W.-T. & Wang C.-F. (2022). African swine fever virus: A raised global upsurge and a continuous threaten to pig husbandry. Microbial pathogenesis. 167: 105561.
Bastos A.D., Penrith M.-L., Cruciere C., Edrich J., Hutchings G., Roger F., Couacy-Hymann E. & Thomson R.G. (2003). Genotyping field strains of African swine fever virus by partial p72 gene characterisation. Archives of virology. 148: 693-706.
Chen W., Zhao D., He X., Liu R., Wang Z., Zhang X., Li F., Shan D., Chen H. & Zhang J. (2020). A seven-gene-deleted African swine fever virus is safe and effective as a live attenuated vaccine in pigs. Science China Life Sciences. 63: 623-634.
Council N.R., Earth D.o., Studies L., Research I.f.L.A., Care C.f.t.U.o.t.G.f.t. & Animals U.o.L. (2010). Guide for the care and use of laboratory animals. The National Academies Press.
Dixon L.K., Stahl K., Jori F., Vial L., Pfeiffer D.U. (2020). African swine fever epidemiology and control. Annual review of animal biosciences. 8: 221-246.
FAO (2020). African swine fever (ASF) situation update in Asia & Pacific. Retrieved from https://www.fao.org/animal-health/situation-updates/asf-in-asia-pacific/en. on Mar 3, 2025.
Galindo-Cardiel I., Ballester M., Solanes D., Nofrarías M., López-Soria S., Argilaguet J.M., Lacasta A., Accensi F., Rodríguez F. & Segalés J. (2013). Standardization of pathological investigations in the framework of experimental ASFV infections. Virus research. 173: 180-190.
Guinat C., Gogin A., Blome S., Keil G., Pollin R., Pfeiffer D.U. & Dixon L. (2016). Transmission routes of African swine fever virus to domestic pigs: current knowledge and future research directions. Veterinary Record. 178: 262-267.
Guinat C., Reis A.L., Netherton C.L., Goatley L., Pfeiffer D.U. & Dixon L. (2014). Dynamics of African swine fever virus shedding and excretion in domestic pigs infected by intramuscular inoculation and contact transmission. Veterinary research. 45: 1-9.
Izzati U.Z., Inanaga M., Hoa N.T., Nueangphuet P., Myint O., Truong Q.L., Lan N.T., Norimine J., Hirai T. & Yamaguchi R. (2021). Pathological investigation and viral antigen distribution of emerging African swine fever in Vietnam. Transboundary and Emerging Diseases. 68: 2039-2050.
Karalova E., Zakaryan H., Voskanyan H., Arzumanyan H., Hakobyan A., Nersisyan N., Saroyan D., Karalyan N., Tatoyan M. & Akopian J. (2015). Clinical and post-mortem investigations of genotype II induced African swine fever. Porcine Research. 5: 1-11.
Le V.P., Jeong D.G., Yoon S.-W., Kwon H.-M., Trinh T.B.N., Nguyen T.L., Bui T.T.N., Oh J., Kim J.B., Cheong K.M. & Van Tuyen N. (2019). Outbreak of African swine fever, Vietnam, 2019. Emerging infectious diseases. 25: 1433.
Le V.P., Nguyen V.T., Le T.B., Mai N.T.A., Nguyen V.D., Than T.T., Lai T.N.H., Cho K.H., Hong S.K., Kim Y.H., Bui T.A.D., Nguyen T.L., Song D. & Ambagala A. (2024). Detection of Recombinant African Swine Fever Virus Strains of p72 Genotypes I and II in Domestic Pigs, Vietnam, 2023. Emerg Infect Dis. 30: 991-994.
Lee H.S., Bui V.N., Dao D.T., Bui N.A., Le T.D., Kieu M.A., Nguyen Q.H., Tran L.H., Roh J.-H. & So K.-M. (2021). Pathogenicity of an African swine fever virus strain isolated in Vietnam and alternative diagnostic specimens for early detection of viral infection. Porcine health management. 7: 1-11.
Mai N.T.A., Vu X.D., Nguyen T.T.H., Nguyen V.T., Trinh T.B.N., Kim Y.J., Kim H.J., Cho K.H., Nguyen T.L., Bui T.T.N., Jeong D.G., Yoon S.W., Truong T., Ambagala A., Song D. & Le V.P. (2021). Molecular profile of African swine fever virus (ASFV) circulating in Vietnam during 2019-2020 outbreaks. Arch Virol. 166: 885-890.
Nga B.T.T., Tran Anh Dao B., Nguyen Thi L., Osaki M., Kawashima K., Song D., Salguero F.J. & Le V.P. (2020). Clinical and pathological study of the first outbreak cases of African swine fever in Vietnam, 2019. Frontiers in Veterinary Science. 7: 392.
Nguyen T.T.H., Nguyen V.T., Le P.N., Mai N.T.A., Dong V.H., Bui T.A.D., Nguyen T.L., Ambagala A. & Le V.P. (2023). Pathological Characteristics of Domestic Pigs Orally Infected with the Virus Strain Causing the First Reported African Swine Fever Outbreaks in Vietnam. Pathogens. 12.
Nguyễn Thị Thu Huyền Nguyễn Thế Việt Hoàng & Lê Văn Phan (2025). Nghiên cứu khả năng gây bệnh của chủng virus dịch tả lợn châu Phi VNUA/HY-ASF1 qua đường tiêm bắp ở lợn thí nghiệm. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. 23(2): 152-160.
Oh S.-I., Bui N.A., Bui V.N., Dao D.T., Cho A., Lee H.G., Jung Y.-H., Do Y.J., Kim E. & Bok E.-Y. (2023). Pathobiological analysis of African swine fever virus contact-exposed pigs and estimation of the basic reproduction number of the virus in Vietnam. Porcine Health Management. 9: 30.
Oh S.-I., Bui V.N., Dao D.T., Bui N.A., Yi S.-W., Kim E., Lee H.G., Bok E.-Y., Wimalasena S. & Jung Y.-H. (2022a). Clinical characterization of 3-month-old pigs infected with african swine fever virus from Vietnam. Korean Journal of Veterinary Service. 45: 71-77.
Oh S.-I., Nguyen T.T.H., Yang M.-S., Nga B.T.T., Bui V.N., Le V.P., Yi S.-W., Kim E., Hur T.-Y. & Lee H.S. (2022b). Blood parameters and pathological lesions in pigs experimentally infected with Vietnam's first isolated African swine fever virus. Frontiers in veterinary science. 9: 978398.
Olesen A.S., Lohse L., Boklund A., Halasa T., Gallardo C., Pejsak Z., Belsham G.J., Rasmussen T.B. & Bøtner A. (2017). Transmission of African swine fever virus from infected pigs by direct contact and aerosol routes. Veterinary microbiology. 211: 92-102.
Pietschmann J., Guinat C., Beer M., Pronin V., Tauscher K., Petrov A., Keil G. & Blome S. (2015). Course and transmission characteristics of oral low-dose infection of domestic pigs and European wild boar with a Caucasian African swine fever virus isolate. Archives of virology. 160: 1657-1667.
Reed L.J. & Muench H. (1938). A simple method of estimating fifty per cent endpoints. American Journal of Hygiene. 27(3): 493-497
Rowlands R.J., Michaud V., Heath L., Hutchings G., Oura C., Vosloo W., Dwarka R., Onashvili T., Albina E. & Dixon L.K. ((2008). African swine fever virus isolate, Georgia. Emerging infectious diseases. 14: 1870.
Trịnh Thị Bích Ngọc, Nguyễn Văn Tâm, Nguyễn Thị Thu Huyền, Vũ Xuân Đăng & Lê Văn Phan (2020). Đặc tính sinh học và sinh học phân tử của chủng virus dịch tả lợn châu phi phân lập được tại một số tỉnh miền Bắc Việt Nam. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. 18: 803-811.
Walczak M., Żmudzki J., Mazur-Panasiuk N., Juszkiewicz M. & Woźniakowski G. (2020). Analysis of the clinical course of experimental infection with highly pathogenic African swine fever strain, isolated from an outbreak in Poland. Aspects related to the disease suspicion at the farm level. Pathogens. 9: 237.
WOAH (2024). African Swine Fever (ASF). Situation Report 45 Period covered - 15 December 2023-7 January 2024.
Zhao D., Liu R., Zhang X., Li F., Wang J., Zhang J., Liu X., Wang L., Zhang J. & Wu X. (2019). Replication and virulence in pigs of the first African swine fever virus isolated in China. Emerging microbes & infections. 8: 438-447.
Zhou X., Li N., Luo Y., Liu Y., Miao F., Chen T., Zhang S., Cao P., Li X. & Tian K. (2018). Emergence of African swine fever in China. Transboundary and emerging diseases. 65: 1482-1484.