SỰ THAM GIA CỦA PHỤ NỮ DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG CHUỖI GIÁ TRỊ XOÀI Ở HUYỆN YÊN CHÂU, TỈNH SƠN LA

Ngày nhận bài: 16-04-2025

Ngày duyệt đăng: 09-09-2025

Ngày xuất bản: 30-09-2025

DOI: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.9.09

Lượt xem

29

Download

12

Số: Tập 23 Số 9 (2025): Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam

Chuyên mục:

KINH TẾ XÃ HỘI VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Cách trích dẫn:

Diệp, Đỗ. (2025). SỰ THAM GIA CỦA PHỤ NỮ DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG CHUỖI GIÁ TRỊ XOÀI Ở HUYỆN YÊN CHÂU, TỈNH SƠN LA. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 23(9), 1224–1233. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.9.09

SỰ THAM GIA CỦA PHỤ NỮ DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG CHUỖI GIÁ TRỊ XOÀI Ở HUYỆN YÊN CHÂU, TỈNH SƠN LA

Đỗ Thị Diệp (*) 1

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    • Từ khóa

    Cây xoài, chuỗi giá trị, giới, huyện Yên Châu

    Tóm tắt


    Nghiên cứu phân tích sự tham gia của phụ nữ dân tộc thiểu số trong chuỗi giá trị xoài tại huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La và đề xuất giải pháp nâng cao vai trò của họ. Phương pháp dựa trên khung phân tích giới trong chuỗi giá trị, kết hợp lý thuyết trao quyền kinh tế và tiếp cận tài nguyên theo giới. Dữ liệu được thu thập từ khảo sát 80 hộ trồng xoài ở hai xã Tú Nang và Chiềng Hặc, cùng phỏng vấn và thảo luận nhóm với cán bộ, thương lái, doanh nghiệp và cơ sở chế biến. Kết quả cho thấy phụ nữ tham gia hầu hết các công đoạn từ trồng, chăm sóc, thu hoạch đến tiêu thụ nhưng gặp hạn chế về quyền đất đai, tín dụng, kỹ thuật và quyết định sản xuất. Hiện tượng “phân công lao động nhưng không phân quyền” phổ biến, khiến phụ nữ ít được hưởng lợi tương xứng. Nghiên cứu đề xuất nâng cao nhận thức giới, mở rộng tập huấn kỹ thuật, thiết lập quỹ tín dụng cho phụ nữ, phát huy vai trò hội phụ nữ và khuyến khích họ tham gia quản lý cộng đồng. Trao quyền thực chất cho phụ nữ là điều kiện quan trọng để chuỗi giá trị xoài Yên Châu phát triển công bằng và bền vững.

    Tài liệu tham khảo

    Angelica Senders (2014). Gender in value chain: Practical toolkit to integrate a gender perspective in agricultural value chain development. Agri-ProFocus.

    Chi cục Thống kê huyện Yên Châu (2024). Niên giám Thống kê huyện Yên Châu năm 2023. Nhà xuất bản Thống kê. Hà Nội.

    Kabeer N. (2000). Resource, Agency, achievement: reflections on the measurement of women's empowerment. In R. Shahra, Gendered Poverty and Well-being. Oxford, UK: Blackwell Publisher. p. 28.

    Long L.D. (2000). Changing Gender Relations in Vietnam's Post Doi Moi Era. World Bank. Policy Research Report on Gender and Development. Working paper series no.14.

    Moser C.O. (1993). Gender planning and developmen: Theory, practice and training, London and New York: Routledge.

    Nguyễn Hữu Giáp & Nguyễn Mậu Dũng (2022). Giải pháp phát triển sản xuất xoài bền vững trên địa bàn tỉnh Sơn La. Tạp chí Kinh tế và Phát triển. 305(2): 102-113.

    Nguyễn Mậu Dũng (2020). Nghiên cứu đề xuất giải pháp sản xuất phục vụ thúc đẩy xuất khẩu một số sản phẩm cây ăn quả chủ lực trên địa bàn tỉnh Sơn La. Báo cáo tổng kết đề tài khoa học xã hội và nhân văn cấp tỉnh, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Sơn La.

    Phòng NN&PTNT huyện Yên Châu (2024). Báo cáo tổng kết ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024.

    Rubin D.C., Manfree & Nichols Barrett K. (2009). Promoting Gender Equitable Opportunities in Agricultural Value Chains: A hand-book. Washington, D.C.:USAID.

    UBND huyện Yên Châu (2024). Báo cáo tình hình sản xuất xoài huyện Yên Châu năm 2024.