Ngày nhận bài: 07-06-2025
Ngày xuất bản: 13-06-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU BƯỚC ĐẦU VỀ TƯƠNG QUAN DI TRUYỀN GIỮA GEN PIT-1 VỚI NĂNG SUẤT VÀ CHU KỲ SỮA Ở BÒ HOLSTIEN FRIESIAN NUÔI TẠI LÂM ĐỒNG
,
Nguyễn Thị Minh Hằng
1, 2, 3
,
Nguyễn Hữu Đức
1, 2, 3
,
Hà Thanh Tùng
1, 2, 3
,
Lê Thị Châu
1, 2, 3
,
Lê Văn Ty
1, 2, 3
,
Nguyễn Thị Diệu Thúy (*)
1, 2, 3
Từ khóa
Tương quan di truyền, Bò Holstein Friesian, năng suất sữa, PIT-1 gene, số ngày cho sữa
Tóm tắt
PIT-1 là một yếu tố phiên mã của tuyến yên ở động vật và có vai trò kiểm soát sự phát triển bình thường của 3 loại tế bào thùy trước tuyến yên cũng như mức độ biểu hiện của các hormone do các tế bào này tiết ra. Nghiên cứu này tiến hành phân tích đa hình di truyền 2 đột biến điểm (SNPs) gen PIT-1 và đánh giá mối tương quan di truyền giữa các đa hình này với tính trạng sản lượng sữa của giống bò Holstein Friesian. Kỹ thuật PCR-RFLP sử dụng enzyme cắt TaqI và HinfI để phân tích hai SNPs thuộc exon E2 và E6. Kết quả phân tích trên 53 cá thể bò cái Holstein đang khai thác sữa cho thấy tần số xuất hiện kiểu gen AA/AB và BB của PIT-1E2 lần lượt là 45,3; 28,3 và 26,4%, trong khi đó, tần số xuất hiện kiểu gen TT, TG và GG của PIT-1E6 lần lượt là 7,5; 18,9 và 73,6%. Phần mềm Minitab được sử dụng trong phân tích tương quan di truyền kiểu gen – kiểu hình. Kết quả bộc lộ tương quan giữa các kiểu gen PIT-1E2 với tính trạng năng suất sữa (P=0,037 và ρ=0,28), với tính trạng số ngày vắt sữa (P=0,015 và r=0,306) và x sự khác biệt về tính trạng năng suất sữa giữa các kiểu gen của PIT-1E6 là không có ý nghĩa thống kê (P>0,05). Bò mang kiểu gen AA cho năng suất sữa cao hơn so với bò mang kiểu gen AB và BB. Kết quả nghiên cứu cho thấy tiềm năng sử dụng đa hình PIT-1E2 trong hỗ trợ chọn giống bò sữa năng suất sữa cao.
Tài liệu tham khảo
Barbara F. Ryan, Thomas A. Ryan, Jr., and Brian L. Joiner (1972). MINITAB statistical software.
Carrijo SM., Alencar M.M., Toral F.L.B. (2008). Association of PIT-1 genotypes with growth traits in Canchim cattle. Sci. Agr. 65: 116-121.
Castrillo J., Theill L.E., Karin M. (1991). Function of the homeodomain protein GHF1 in pituitary cell proliferation. Science. 253: 197-199.
De Mattos K.K., Del Lama S.N., Martinez M.L., Freitas A.F. (2004). Association of bGH and PIT-1 gene variants with milk production traits in dairy Gyr bulls. Pesqui.Agropecu.Bras. 39: 147-150.
Doosti A., Arshi A., Momeni B. (2011). Molecular study of PIT1 gene polymorphism in Holstein and Iranian native cattle.African Journal of Agricultural Research. 6(19): 4467-4470.
Dybus A., Szatkowska I., Czerniawska-piatkowska E., Grzesiak W., Wojcik J., Rzewucka E., Zych S. (2004). PIT1-HinfI gene polymorphism and its associations with milk production traits in polish Black-and-White cattle. Arch. Tierz. 47: 557-563.
Edriss MA., Vahid E., Rahmani H.R. (2009). Association of PIT-1 gene polymorphism with birth weight, milk and reproduction traits in Isfahan Holstein cows.Archiv Tierzucht. 52 (4): 445-447.
Heidari M., Azari M.A., Hasani S., Khanahmadi A., Zerehdaran S. (2012). Effect of Polymorphic Variants of GH, Pit-1, and β-LG Genes on Milk Production of Holstein Cows.Russian Journal of Genetics. 48 (4): 417–421.
Mangalam HJ., Albert V.R., Ingraham H.A., Kapiloff M, Wilson L., Nelson C., Elsholtz H., Rosenfeld M.G. (1989). A pituitary POU-domain protein, Pit-1, activates both growth hormone and prolactin promoters transcriptionally. Gene Dev. 3: 946-958.
McCormick A., Brady H., Theill L.E., Karin M. (1990). Regulations of the pituitary-specific homeobox gene GHF1 by cell autonomous and environmental cues.Nature. 345: 829-832.
Moody D.E., Pomp D., Barendse W. (1995). Restriction fragment length polymorphism in amplification products of the bovine PIT1 gene and assignment of PIT1 to bovine chromosome 1. Animal Genetics. 26: 45-47.
Nelson C., Albert V.R., Elsholtz H.P., Lu L.I., Rosenfeld M.G. (1988). Activation of cell-specific expression of rat growth hormone and prolactin gene by a common transcription factor.Science. 239: 1400-1405.
Pan C., Lan X., Chen H., Guo Y., Shu J., Lei C., Wang X. (2008). A TaqI PCR-RFLP detecting a novel SNP in exon 2 of the Bovine POU1F1 gene.Biochem.Genet. 46: 424-432.
Renaville R., Gengler N., Parmentier I., Mortiaux F., Massart S., Bertozzi C., Burny A., Portetelle D. (1997a). Pit-1 gene HinfI RFLP and growth traits in double-muscled Belgian Blue Cattle. J. Anim. Sci. 75 (Suppl.1): 146.
Renaville R., N. Gengler, E. Vrech, A. Prandi, S. Massart, C. Corradini, C. Bertozzi, F. Mortiaux, A. Burny, D. Portetelle (1997b). Pit-1 gene polymorphism, milk yield and conformation traits for Italian Holstein-Friesian bulls. J. Dairy Sci. 80: 3431-3438.
Selvaggi M., Dario C. (2011). Analysis of two PIT-1 gene polymorphisms: Single nucleotide polymorphisms (SNPs) distribution patterns in Podolica cattle breed. African Journal of Biotechnology. 10 (55): 11360-11364.
Simmons D.M., Voss J.W., Ingraham H.A.,. Holloway J.M, Broide R.S., Rosenfeld M.G., Swanson L.W. (1990). Pituitary cell phenotypes involve cell-specific PIT-1 mRNA translation and synergistic interactions with other classes of transcription factors. Gene Dev. 4: 695-711.
Steinfelder HJ., Hauser P., Nakayama M.G., Radovick
S., McClaskey J.H., Taylor T., Weintraub B.D., Wondisford F.E. (1991). Thyrotropin-releasing hormone regulation of human TSH-β expression: role of a pituitaryspecific transcription factor (PIT-1/GHF-1) and potential interaction with a thyroid hormone-inhibitory element. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 88: 3130-3134.
Tống Xuân Chinh (2012). Khảo sát, đánh giá tình hình sản xuất và thị trường sữa năm 2012, dự báo năm 2013. Cục Chăn nuôi.
Woollard J., Schmitz C.B., Freeman A.E., Tuggle C.K. (1994). Rapid communication: HinfI polymorphism at the bovine Pit-1 locus. J. Anim. Sci. 72: 3267.
Zwierzchowski L., Krzyzewski J., Strzalkowska N., Siadkowska E., Ryniewicz Z. (2002). Effects of polymorphism of growth hormone (GH), PIT-1, and leptin (LEP) genes, cow’s age, lactation stage and somatic cell count on milk yield and composition of Polish Black-and-White cows. Animal Science Papers and Reports. 20: 213-227.