TỔNG QUAN VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NĂNG LỰC KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA

Amudo A. & Inanga E.L. (2009). Evaluation of Internal Control Systems: A Case Study from Uganda. International Research Journal of Finance and Economics. 3(27): 125-144.

Arens A.A., Elder R.J. & Beasley M.S. (2014). Auditing and assurance services: An integrated approach. Pearson.

Ayyagari M., Demirguc-Kunt A. & Maksimovic V. (2014). Who creates jobs in developing countries? Small Business Economics. 43(1): 75-99. https://doi.org/10.1007/s11187-014-9549-5.

Barney J.B. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1): 99-120.

Beasley M.S., Clune R. & Hermanson D.R. (2005). Enterprise risk management: An empirical analysis of factors associated with the extent of implementation. Journal of Accounting and Public Policy, 24(6): 521-531.

Berry A.J., Capps T., Cooper D., Ferguson P., Hopper T., & Lowe E.A. (1985). Management control in an area of the NCB: Rationales of accounting practices in a public enterprise. Accounting, Organizations and Society. 10(1): 3-28.

Boyatzis, R. E. (1982). The competent manager: A model for effective performance. Wiley.

Bộ Chính trị (2025). Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân. Hà Nội, Việt Nam.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2023). Sách trắng Doanh nghiệp Việt Nam 2023. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê. Việt Nam.

Bộ Tài chính (2012). Thông tư số 214/2012/TT-BTC về việc ban hành hệ thống 37 chuẩn mực kiểm toán. Hà Nội, Việt Nam.

Bộ Tài chính (2015). Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 315: Nhận biết và đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu thông qua hiểu biết về đơn vị và môi trường của đơn vị. Hà Nội: Nhà xuất bản Tài chính. Việt Nam.

CSIRO & Aus4Innovation (2024). Vietnam’s technological change and innovation report. Retrieved from https://research.csiro.au/ aus4innovation on May 12, 2025

Cendrowski H., Martin J.P. & Petro L.W. (2007). The handbook of fraud deterrence. Wiley.

Chính phủ (2001). Nghị định số 90/2001/NĐ-CP ngày 23/11/2001 về trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Chính phủ (2009). Nghị định số 56/2009/NĐ-CP ngày 30/6/2009 về trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Chính phủ (2012). Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22/02/2012: Phê duyệt Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Chính phủ (2018). Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ DNNVV.

Chính phủ (2019). Nghị định số 05/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 về kiểm toán nội bộ.

Chính phủ (2021). Nghị định số 80/2021/NĐ-CP ngày 26/8/2021 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ DNNVV.

Cohen J.R. & Sayag G. (2010). The Effectiveness of Internal Auditing: An Empirical Examination of Its Determinants in Israeli Organisations. Australian Accounting Review. 20: 296-307.

Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission. (2013). Internal control — Integrated framework: Executive summary. COSO. Retrieved from https://www.sechistorical.org/ collection/papers/2010/2013_0501_COSOInternal.pdf on May 15, 2025.

Cô Thị Diễm & Lê Hoàng Phúc (2022). Các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Trà Vinh. Tạp chí Công Thương.

Đỗ Vũ Phương Anh (2022). Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp ở Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Phát triển. (305): 2-9.

Edward G.E.K.K. (2023). Small business internal control system strategies to protect business assets and profitability. Doctoral dissertation, Walden University.

Frederick N.K. & Kyomuhendo C. (2022). Internal controls, managerial competence and financial performance of ABU SACCO. American Journal of Finance. 7(2): 34-63.

Grant R.M. (1996). Toward a knowledge‐based theory of the firm. Strategic Management Journal. 17(S2): 109-122.

Hà Mỹ Trang, Trịnh Hồ Vũ Ngân & Thạch Keo Sa Ráte (2021). Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đồng bằng Sông Cửu Long theo khuôn khổ COSO. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh - Kinh tế và Quản trị Kinh doanh. 17(5): 59-79.

International Organisation of Supreme Audit Institutions (INTOSAI). (2004). Guidelines for internal control standards for the public sector (INTOSAI GOV 9100). Retrieved from https://www.issai.org/wp-content/uploads/2019/08/ intosai_gov_9100_e.pdf on May 15, 2025.

International Federation of Accountants (IFAC). (2012). Evaluating and improving internal control in organizations: International good practice guidance. Retrieved from https://www.ifac.org/ knowledge-gateway/professional-accountants-business-paib/publications/evaluating-and-improving-internal-control-organizations on May 15, 2025.

Ji X., Lu W. & Qu W. (2016). Internal control weakness and accounting conservatism in China. Managerial Auditing Journal. 31(6/7): 688-726.

Jokipii T. (2010). Determinants and consequences of internal control in firms: A contingency theory based analysis. Journal of Management & Governance. 14(2): 115-144.

Kagermann H., Kinney W.R., Kuting K. & Weber C.P. (2007). Internal audit handbook: Management with the SAP® audit roadmap (2nd ed.). Springer-Verlag.

Kakucha W. (2009). An evaluation of internal controls: The case of Nairobi small businesses. Master's thesis, Strathmore University.

Kinyua J.K. (2016). Effect of internal control systems on financial performance of companies quoted in the Nairobi Securities Exchange. Doctoral dissertation, Jomo Kenyatta University of Agriculture and Technology.

Kumuthinidevi S. (2016). A study on effectiveness of the internal control system in the private banks of Trincomalee. International Journal of Scientific and Research Publications. 6(6): 600-612.

Lee H.Y., Yeh Y.H. & Liu C.L. (2016). The effect of internal control weakness on investment efficiency. Journal of Accounting, Auditing & Finance. 31(1): 163-185.

Lê Thị Mến (2022). Thực trạng kiểm soát nội bộ của các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhóm ngành sản xuất tại thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Nghiên cứu Tài chính - Marketing. (81): 45-62.

Lê Tú Anh (2025). Các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại TP. Cần Thơ. Tạp chí Kinh tế và Dự báo

Moeller R.R. (2011). COSO enterprise risk management: Establishing effective governance, risk, and compliance processes. John Wiley & Sons.

Moeller R.R. (2013). Executive’s guide to COSO internal controls. John Wiley & Sons.

Mohamad M., Yusof N.Z.M., Zulkifli N. & Osman Z. (2017). The impact of internal control on financial reporting quality in SMEs. Journal of Financial Reporting. 2(1): 123-140.

Ndalahwa M.M. & Aneth M. (2020). The effectiveness of internal control system on the efficiency of financial management for selected training institutions in Arusha, Tanzania. Contemporary Journal of Education and Business (CJEB): 1(1): 55-73.

Nguyễn Thanh Ngân & Nguyễn Thị Lệ Hằng (2024). Các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa lĩnh vực thương mại dịch vụ trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Tap chí Kế toán Kiểm toán.

Nguyễn Thu Hoài (2011). Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp xi măng thuộc Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam. Luận án tiến sĩ, Học viện Tài chính.

Nguyễn Thị Bích Hiệp (2012). Hoàn thiện kiểm soát nội bộ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Luận văn thạc sỹ kinh tế, Đại học kinh tế TP.HCM.

Nguyễn Thị Hồng Nga (2014). Tiêu chí đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán. Hiệp hội Kế toán Kiểm toán Việt Nam. Truy cập từ http://vaa.net.vn/tieu-chi-danh-gia-va-cac-yeu-to-anh-huong-den-chat-luong-thong-tin-ke-toan/ ngày 26/04/2025.

Nguyễn Thị Kim Anh (2019). Ảnh hưởng của KSNB tới hiệu quả hoạt động và tính tuân thủ ở các doanh nghiệp thuộc Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam. Luận án tiến sĩ, Đại học Kinh tế quốc dân.

Nguyễn Thị Lê Hà & Trần Thị Ánh (2018). Hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại tỉnh Thái Nguyên. Tạp chí Công Thương.

Nguyễn Thị Ngọc Lan (2020). Ảnh hưởng của hệ thống kiểm soát nội bộ đến hiệu quả hoạt động tại các doanh nghiệp công nghiệp ở Hà Nội. Truy cập từ https://scholar.dlu.edu.vn/thuvienso/bitstream/DLU123456789/172673/1/CVv15S272022043.pdf ngày 12/05/2025.

Nguyễn Văn Hải, Lê Thị Thuý Nga & Vũ Kim Thảo (2023). Các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp thương mại ở Đồng Nai. Tạp chí Kinh tế và Dự báo. 33(860): 195-197.

Nyakundi D.O., Nyamita M.O. & Tinega T.M. (2014). Effect of internal control systems on financial performance of small and medium scale business enterprises in Kisumu City, Kenya. International Journal of Social Sciences and Entrepreneurship. 1(11): 719-734.

OECD. (2023). OECD Economic Surveys: Viet Nam 2023. OECD Publishing. Retrieved from https://www.oecd.org/en/publications/oecd-economic-surveys-viet-nam-2023_8f2a6ecb-en.html on May 18, 2025

Otley D. (1994). Management control in contemporary organizations. Management Accounting Research. 5(3): 289-299.

Phan Thị Thanh Loan (2021). Tác động của KSNB tới hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp chế biến thực phẩm niêm yết. Luận án tiến sĩ, Đại học Kinh tế quốc dân.

Philip T. (2018). Analyzing internal controls of SMEs in the retail sector: A case study of grocers in the Caribbean. Doctoral dissertation, Capella University.

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI): & Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) (2019). Hội thảo tham vấn ý kiến các bên nhằm hoàn thiện xây dựng Dự thảo Báo cáo nghiên cứu “Áp dụng cơ chế kiểm soát nội bộ và bộ quy tắc ứng xử tại các doanh nghiệp Việt Nam: Thực trạng và một số khuyến nghị”. Hà Nội, Việt Nam.

Phạm Thanh Thủy (2019). Ảnh hưởng của KSNB đến độ tin cậy của thông tin tài chính trong DNNVV. Tạp chí Công Thương.

Prahalad C.K. & Hamel G. (1990). The core competence of the corporation. Harvard Business Review. 68(3): 79-91.

Quốc hội (2017). Luật số: 04/2017/QH14 - Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Rae K. & Subramaniam N. (2006). The Relationship between Internal Control Procedural Quality, Organizational Justice Perceptions and Employee Fraud. Managerial Auditing Journal. 23: 104-124.

Rae K. & Subramaniam N. (2006). Quality of internal control procedures: Antecedents and moderating effect on organisational justice and employee fraud. Managerial Auditing Journal. 23(2): 104-124.

Schmidt F.L. & Hunter J.E. (1998). The validity and utility of selection methods in personnel psychology: Practical and theoretical implications of 85 years of research findings. Psychological Bulletin. 124(2): 262-274.

Simons R. (1995). Levers of control: How managers use innovative control systems to drive strategic renewal. Harvard Business School Press.

Spencer L.M., & Spencer S.M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. Wiley.

Teece D.J., Pisano G. & Shuen A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal. 18(7): 509-533.

The Institute of Internal Auditors (2018). Internal auditing’s role in corporate governance. Retrieved from https://www.theiia.org/en/about-us/about-internal-audit/position-papers/ on May 15, 2025.

Thủ tướng Chính phủ (2016). Quyết định số 844/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025. Văn phòng Chính phủ.

Thủ tướng Chính phủ (2020). Quyết định số 2289/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến năm 2030. Văn phòng Chính phủ.

Thủ tướng Chính phủ (2024). Quyết định số 442/QĐ-TTg về phê duyệt Chiến lược phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa đến năm 2030. Văn phòng Chính phủ.

Trần Thị Thắm (2023). Nghiên cứu tác động của kiểm soát nội bộ đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng Việt Nam. Truy cập từ http://vaa.net.vn/nghien-cuu-tac-dong-cua-kiem-soat-noi-bo-den-hieu-qua-kinh-doanh-cua-cac-doanh-nghiep-xay-dung-viet-nam/ ngày 5/5/2025

Tạ Thu Phương (2021). Ảnh hưởng của hệ thống kiểm soát quản lý tới kết quả hoạt động tại các doanh nghiệp Việt Nam. Luận án tiến sĩ, Đại học Kinh tế quốc dân.

Tổng cục Thống kê Việt Nam (2023). Niên giám thống kê 2022. Nhà xuất bản Thống kê.

Vuong T.T.N., Nguyen V.A., & Tran H.M. (2025). A study on the impact of accounting information security controls on the effectiveness of internal controls in Vietnamese enterprises. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity. 11(1): 100470.

Weng T.C., Chi H.Y. & Chen G.Z. (2015). Internal control weakness and information quality. Journal of Applied Finance & Banking. 5(5): 135-169.

World Bank (2021). Digital adoption by Vietnamese SMEs: Barriers and opportunities [Project summary]. Supporting Technology Adoption among SMEs in Vietnam. Retrieved from World Bank internal documentation on May 25, 2025.

Zahra S.A. & George G. (2002). Absorptive capacity: A review, reconceptualization, and extension. Academy of Management Review. 27(2): 185-203.