Ảnh hưởng của chính sách tái cơ cấu nông nghiệp đến tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động nông nghiệp của Thành phố Cần Thơ

Ngày nhận bài: 23-05-2025

Ngày duyệt đăng: 23-05-2025

Ngày xuất bản: 23-05-2025

DOI: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.4.

Lượt xem

22

Download

6

Số: Tập 23 Số 4 (2025): Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam

Chuyên mục:

KINH TẾ XÃ HỘI VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Cách trích dẫn:

Dũng, L., Dương, B. H., Thành, L. C., & Tuấn, V. V. (2025). Ảnh hưởng của chính sách tái cơ cấu nông nghiệp đến tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động nông nghiệp của Thành phố Cần Thơ. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 23(4), 478–488. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.4.

Ảnh hưởng của chính sách tái cơ cấu nông nghiệp đến tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động nông nghiệp của Thành phố Cần Thơ

Lê Cảnh Dũng (*) 1 , Bùi Hải Dương 2 , Lê Công Thành 3 , Võ Văn Tuấn 1

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Viện Nghiên cứu Phát triển Đồng bằng sông Cữu Long, Trường Đại học Cần Thơ
  • 2 Trường Chính trị Thành phố Cần Thơ
  • 3 Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cần Thơ

    • Từ khóa

    Cần Thơ, chính sách, năng suất lao động, nông nghiệp, tái cơ cấu

    Tóm tắt


    Nghiên cứu này nhằm đánh giá những ảnh hưởng của các chính sách về tái cơ cấu nông nghiệp đã thực hiện trong khoảng mười năm qua (2014-2023) trên địa bàn thành phố Cần Thơ. Phương pháp “Lý thuyết của sự thay đổi” được sử dụng, theo đó các nội dung chính sách, kết quả và ảnh hưởng của chính sách được sắp xếp theo trình tự để thấy được tính hệ thống và tính hợp lý của tiến trình tái cơ cấu nông nghiệp của địa phương. Kết quả cho thấy chính sách đã ảnh hưởng làm tăng trưởng kinh tế nông nghiệp theo chiều hướng tích cực, thể hiện qua các đầu ra như giảm diện tích đất lúa kém hiệu quả, tăng diện tích rau màu và cây ăn trái có hiệu quả cao hơn, qua đó giá trị lợi tức trên đất đai tăng đáng kể, đồng thời gia tăng tỉ lệ lao động nông nghiệp qua đào tạo. Đặc biệt, năng suất lao động nông nghiệp tăng khá cao, trung bình trên 15%/năm trong các năm gần đây. Hàm ý chính sách là địa phương cần đẩy mạnh tiến trình tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp mạnh hơn nữa, theo hướng chuẩn hóa sản phẩm, liên kết sản xuất và tiêu thụ theo chuỗi giá trị và đầu tư công nhiều hơn cho nông nghiệp để phát huy giá trị của các biện pháp trong tiến trình tái cơ cấu nông nghiệp.

    Tài liệu tham khảo

    Black S. & Lynch L. (1997). How to Compete: The Impact of Workplace Practices and Information Technology on Productivity, Working Paper No. 6120. National Bureau of Economic Research, Massachusetts, USA.

    Blundell R., Dearden L., Meghir C. & Sianesi B. (1999). Journal of the Institute for Fiscal Studies. 20(1): 1-23.

    Chính phủ (2010). Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/06/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020.

    Chính phủ (2013). Quyết định 899/QĐ-TTg ngày 31/07/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

    Chính phủ (2015). Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa.

    Chính phủ (2019). Nghị định số 62/2019/NĐ-CP ngày 11/07/2019 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa.

    Chu Khôi (2023). Giành lại vị thế và thương hiệu cá tra Việt Nam. Truy cập từ https://vneconomy.vn/ gianh-lai-vi-the-va-thuong-hieu-ca-tra-viet-nam.htm. ngày 30/09/2024.

    Cin B.C., Kim Y.J. & Vonortas N.S. (2017). The impact of public R&D subsidy on small firm productivity: evidence from Korean SMEs. Small Bus Econ. 48: 345-360.

    Cục Thống kê Thành phố Cần Thơ (2024). Niên giám thống kê. Nhà xuất bản Thống kê.

    Cục Thống kê Thành phố Cần Thơ (2021). Kết quả điều ra nông nghiệp, nông thôn giữa kỳ 7/2020. Nhà xuất bản Thống kê.

    Đảng Cộng sản Việt Nam (2008). Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 05/8/2008, Hội nghị lần thứ bẩy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

    Đinh Phi Hổ & Phạm Ngọc Dưỡng (2011). Năng suất lao động nông nghiệp - Chìa khóa của tăng trưởng, thay đổi cơ cấu kinh tế và thu nhập của nông dân. Tạp chí Phát triển Kinh tế.

    Đinh Xuân Nghiêm (2017). Tăng trưởng năng suất lao động nông nghiệp Việt Nam: Thực trạng và giải pháp. Đề tài Bộ năm 2016. Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

    Honig B. (2001). Learning strategies and resources for entrepreneurs and intrapraneurs. Journal of Entrepreneurship Theory and Practice. 26: 21-35.

    IPSARD (2015). Các yếu tố làm giảm tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp và đề xuất giải pháp thúc đẩy tăng trưởng ngành nông nghiệp trong thời gian tới. Trích trong Đinh Xuân Nghiêm (2016). Đề tài Bộ năm 2016. Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

    ITC (2024). Trade statistics for international business development. Retrieved from https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c704%7c%7c%7c%7c030462%7c%7c%7c6%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c2%7c3%7c1%7c1 on Oct 01, 2024.

    Lewis W.A. (1955). The theory of economic growth. Publishing House: Allen and Unwin.

    Nguyễn Thanh Hải & Nguyễn Thị Lê Hoa (2016). Thực trạng và yếu tố ảnh hưởng tới năng suất lao động của Việt Nam thông qua khảo sát doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Tạp chí Khoa học Công nghệ Việt Nam. 6A: 6-9.

    Nguyễn Thị Thái Lan (Chủ biên), Bùi Thanh Minh, Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Thị Kim Nhung & Mai Tuyết Hạnh (2021). Phân tích chính sách và đánh giá ảnh hưởng về xã hội của chính sách. Sách tham khảo. Nhà xuất bản Hồng Đức.

    Nguyễn Văn Đông (2016). Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động và những vấn đề đặt ra. Truy cập từ https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/ pages_r/l/tin-bo-tai-chinh?dDocName=MOFUC M095522 ngày 26/04/2024.

    Park J. (1992). A Study of Industrial Relations at a Large Korean Firm (in Korean). Seoul: Baeksanseodang.

    Papadogonas, Theodore and Fotini Voulgaris (2005). Labor Productivity Growth in Greek Manufacturing Firms. Operational Research. 5(3): 459-472.

    Rogers P. (2014). Theory of Change, Methodological Briefs: Impact Evaluation 2, UNICEF Office of Research, Florence.

    Sử Đình Thành (2011). Phân tích mối quan hệ giữa chi tiêu công và tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam. Hội thảo khoa học: ổn định kinh tế vĩ mô và phát triển kinh tế. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh. tr. 17-33

    Sở NN&PTNT TPCT (2022). Nhu cầu và đề xuất hợp tác về KHCN ngành hàng cá tra TPCT. Diễn đàn SDMD của ĐHCT.

    Sở NN&PTNT TPCT (2024). Báo cáo tổng kết hoạt động ngành nông nghiệp năm 2024.

    Thanh Thủy (2022). Tổng sản lượng thủy sản nuôi và khai thác của thành phố Cần Thơ tăng 24% so với cùng kỳ. Cục Thủy sản.

    Thành ủy TPCT (2008). Chương trình 43-CTr/TU ngày 02/10/2008 của Thành ủy TPCT về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Văn bản của Thành Ủy TPCT ban hành ngày 01/10/2008.

    Thành Ủy TPCT (2012). Nghị quyết số 09-NQ/TU về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đến năm 2020. Văn bản của Thành Ủy TPCT ban hành ngày 25/04/2012.

    The Conference Board (2019). The Conference Board Productivity Brief 2019. Retrieved from https://www.conferenceboard.org/retrievefile.cfm?filename=TED_ProductivityBrief_20191.pdf&type=subsite on Sep 16, 2024.

    Tổng cục Thống kê (2023). Năng suất lao động của Việt Nam giai đoạn 2011-2020: Thực trạng và giải pháp. Truy cập từ https://www.gso.gov.vn/tin-tuc-thong-ke/2023/02/nang-suat-lao-dong-cua-viet-nam-giai-doan-2011-2020-thuc-trang-va-giai-phap/ truy cập ngày 29/05/2024.

    Tổng cục Thống kê (2024). Năng suất lao động xã hội phân theo ngành kinh tế. Truy cập từ https://www.gso.gov.vn/px-web-2/?pxid=V0257& theme=D%C3%A2n%20s%E1%BB%91%20v% C3%A0%20lao%20%C4%91%E1%BB%99ng ngày 01/10/2024.

    UBND TPCT (2017). Quyết định 61/QĐ-UBND về Đề án Tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp cho giai đoạn 2016-2020.

    UBND TPCT (2021). Quyết định 199/KH-UBND. Kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp cho giai đoạn 2021-2025.

    UBND TPCT (2022a). Quyết định 247/KH-UBND. Kế hoạch tái cơ cấu ngành lúa gạo Thành phố Cần Thơ giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030.

    UBND TPCT (2022b). Quyết định 193/KH-UBND. Kế hoạch xây dựng vùng sản xuất cây ăn trái đạt tiêu chuẩn VietGAP trên địa bàn TPCT năm 2022-2025.

    UBND TPCT(2024). Quyết định 93/KH-UBND. Kế hoạch thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởngxanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” trên địa bàn TPCT.

    Võ Thành Danh, Nguyễn Hữu Đặng, Lê Tín & Ong Quốc Cường (2018). Các yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế thành phố Cần Thơ. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 54(4D): 200-211.