Date Received: 27-12-2016 / Date Accepted: 28-04-2017 / Date Published: 06-08-2025
Bệnh đốm sọc vi khuẩn (BLS) trên cây lúa do vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Xoc) gây ra, cùng với bệnh bạc lá (BLB) đã trở thành dịch hại phổ biến và nghiêm trọng ở các vùng nhiệt đới. Phát triển các giống lúa mang các gen kháng là một chiến lược hiệu quả và thân thiện nhất với môi trường. Các giống lúa địa phương sở hữu nguồn gen kháng đa dạng và phong phú, giữ vai trò quan trọng trong việc tạo ra các giống lúa chống chịu tốt. Tiến hành khảo sát tính kháng nhiễm với vi khuẩn Xoc bằng phương pháp lây nhiễm nhân tạo trên 50 mẫu giống lúa địa phương được cung cấp bởi Trung tâm bảo tồn và phát triển nguồn gen cây trồng (CCD-CGR). Kết quả xác định được có 3 mẫu giống có khả năng kháng cao(HR) và 15 mẫu giống thể hiện khả năng kháng (R) với cả hai isolate TB4 và TN158. Đồng thời, 4 cặp chỉ thị SSR đặc hiệu RM587, RM510, RM153 và RM159 được sử dụng để xác định 2 gene kháng làbls1 và qBlsr5a. Kết quả khảo sát xác định được 6 mẫu giống mang gen bls1 và 6 mẫu giống mang gen qBlsr5a, đặc biệt mẫu giống 11189 mang đồng thời cả hai gen. Kết quả đánh giá mối tương quan giữa khả năng kháng của các mẫu giống và kết quả xác định kiểu gen đã chỉ ra tính kháng hữu hiệu của gen bls1, trong khi gen qBlsr5a không thể hiện rõ tính kháng. Với kết quả này, các mẫu giống có khả năng kháng và kháng cao đồng thời mang gen bls1 có thể sử dụng như là nguồn gene trong công tác chọn tạo giống lúa mới kháng bệnh đốm sọc.