NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN VEN BIỂN

Ngày nhận bài: 07-02-2025

Ngày xuất bản: 21-02-2025

DOI: https://doi.org/10.1234/8172bd57

Lượt xem

1

Download

1

Số: Tập 22 Số 9 (2024)

Chuyên mục:

TỔNG QUAN

Cách trích dẫn:

Kông, N., Phương, M., Hà, Q., Hậu, L., & Phát, C. (2025). NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN VEN BIỂN. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 22(9). https://doi.org/10.1234/8172bd57

NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN VEN BIỂN

Nguyễn Kông 1 , Mai Lan Phương 1 , Quyền Đình Hà (*) 1 , Lương Trung Hậu 1 , Chung Tiến Phát 1

  • Tác giả liên hệ: quyendinhhab@vnua.edu.vn
  • 1 Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    • Từ khóa

    Sinh kế, người dân, ven biển

    Tóm tắt


    Sinh kế của người dân ven biển đang đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro. Thay đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và khai thác không bền vững đã gây ra sự suy giảm nguồn tài nguyên sinh vật và gây ảnh hưởng đến sự đa dạng sinh học của vùng biển. Bài báo sử dụng phương pháp tổng quan mô tả để tổng hợp thông tin từ các nghiên cứu đã được công bố về sinh kế cho người dân ven biển. Qua đó, các quan điểm, khái niệm và tranh luận của các nhà khoa học, tổ chức quốc tế đã được tổng hợp từ 39 bài nghiên cứu được thu thập trên các nguồn uy tín như Google Scholar, Web of Science. Bài báo nhằm góp phần giúp hiểu rõ hơn về hoạt động sinh kế, nguồn lực sinh kế của người dân ven biển và những giải pháp đã được đề xuất nhằm định hướng cho một chiến lược sinh kế bền vững cho người dân ven biển.

    Tài liệu tham khảo

    Adger W.N., Hughes T.P., Folke C., Carpenter S.R. & Rockström J. (2013). Social-ecological resilience to coastal disasters. Science. 309(5737): 1036-1039.

    Béné C., Arthur R., Norbury H., Allison E.H., Beveridge M., Bush S., Campling L., Leschen W., Little D., Squires D., Thilsted S.H., Troell M. & Willmann R. (2019). Contribution of fisheries and aquaculture to food security and poverty reduction: assessing the current evidence. World Development. 115: 85-100.

    Chambers R. (1995). Poverty and Livelihoods: Whose Reality Counts?. IDS Discussion Paper. p. 347.

    Chambers R. & Conway G. (1992). Sustainable rural livelihoods: Practical concepts for the 21st century. IDS Discussion Paper. p. 296.

    Chen M.A. (2005). Rethinking the Informal Economy: Linkages with the Formal Economy and the Formal Regulatory Environment. DESA Working Paper No. 27.

    Cinner J.E. & Bodin Ö. (2010). Livelihood Diversification in Tropical Coastal Communities: A Network-Based Approach to Analyzing “Livelihood Landscapes.” PLoS ONE. 5(8): e11999.

    Cinner J.E. (2011). Social-ecological traps in reef fisheries. Global Environmental Change.

    (3): 835-839.

    Cinner J.E., Daw T. & McClanahan T.R. (2012). Socioeconomic factors that lead to overfishing in small-scale coral reef fisheries of Papua New Guinea. Environmental Conservation. 39(4): 1-9.

    Cinner J.E., Huchery C., MacNeil M.A., Graham N.A., McClanahan T.R., Maina J., Maire E., Kittinger J.N., Hicks C.C., Mora C., Allison E.H., D’Agata S., Hoey A., Feary D.A., Crowder L., Williams I.D., KulbickiM., Vigliola L., Wantiez L., Edgar G., Stuart-Smith R.D., Sandin S.A., Green A.L., Hardt M.J., Beger M., Friedlander A., Campbell S.J., Holmes K.E., Wilson S.K., Brokovich E., Brooks A.J., Cruz-Motta J.J., Booth D.J., Chabanet P., Gough C., Tupper M., Ferse S.C.A., Sumaila U.R. & Mouillot D. (2018). Bright spots among the world's coral reefs. Nature. 535(7612): 416-419.

    Coulthard S. (2012). Can we be both resilient and well, and what choices do people have? Incorporating agency into the resilience debate from a fisheries perspective. Ecology and Society. 17(1): 4.

    Coulthard S., Johnson D. & McGregor J.A. (2011). Poverty, sustainability and human wellbeing: a social wellbeing approach to the global fisheries crisis. Global Environmental Change. 21(2): 453-463.

    Cronin P., Ryan F. & Coughlan M. (2008). Undertaking a literature review: a step-by-step approach. British Journal of Nursing.

    (1): 38-43. doi:10.12968/bjon.2008.17.1.28059

    CSD (2002). Sustainable Development of Coastal Areas and Small Islands. Centre for Science

    and Development.

    Dao Q., Le H., Tran A., Banh L. & Le T. (2023). Solutions for sustainable livelihood development for fishers in the buffer zone of Hon Cau Marine Protected Area, Binh Thuan province. Science & Technology Development Journal: Science of the Earth & Environment, 7(1): 669-682. doi.org/10.32508/stdjsee.v7i1.730.

    DFID (2001). Sustainable livelihoods guidance sheets. Retrieved from https://www.livelihoodscentre.org/ documents/114097690/114438878/Sustainable+livelihoods+guidance+sheets.pdf/594e5ea6-99a9-2a4e-f288-cbb4ae4bea8b?t=1569512091877 on Mar 23, 2024.

    Đỗ Thị Diệp (2020). Nghiên cứu chiến lược sinh kế của các hộ dân ven biển tỉnh Thái bình trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Luận án tiến sĩ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    Ellis F. (2000). Rural livelihoods and diversity in developing countries. Oxford University Press.

    FAO (2007). Fisheries and aquaculture in the coastal zone: A vision for 2020. Food and Agriculture Organization of the United Nations.

    FAO (2015). The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome.

    International Development Committee (IDC) (1998). Sustainable Livelihoods: Lessons from early experience. Fourth Report of Session 1997-1998. Vol. 1.

    IPCC (2019). Special Report on the Ocean and Cryosphere in a Changing Climate. Cambridge University Press.

    Ha Thi Hong Van, Kiu Van Tu & Nong Bang Nguyen (2023). Livelihood Vulnerability to Climate Change: A Case Study of Quang Ninh, Quang Nam, and Ca Mau Coastal Provinces of Vietnam. Retrieved from https://vjol.info.vn/index.php/ VSS/article/view/88617/75238 Mar 28, 2024.

    Lipton M. (2009). The family farm in a globalizing world: The role of agricultural and rural development policies. World Development. 37(10): 1610-1620.

    Mamun A.A., Hossain M.B. & Hassan Q.K. (2017). Climate change and coastal livelihood: A study on vulnerable communities of Southwest Bangladesh. Ocean & Coastal Management. 146: 14-23.

    Nel D.C., Roux D.J., Driver A., Hill L., Maherry A.C., Snaddon K., Petersen C.R., Smith‐Adao L.B., Deventer H.V. & Reyers B. (2016). Knowledge co‐production and boundary work to promote implementation of conservation plans. Conservation Biology. 30(1): 176-188.

    Nguyen H.M., Dang V.T. & Le K.Q. (2018). Household livelihood strategies in the face of environmental change in coastal areas of Vietnam. Marine Policy. 98: 58-64.

    Nguyễn Văn Cường (2015). Nghiên cứu cải thiện sinh kế trong khai thác hải sản đối với ngư dân vùng ven biển thành phố Hải Phòng. Luận án tiến sĩ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam.

    Oxfam (2009). Sustainable Livelihoods: A Framework to Guide Oxfam’s Work. Oxfam Policy and Practice: Agriculture, Food, and Land.

    Pomeroy R.S., Parks J.E. & Watson L.M. (2013). How is your MPA doing? A guidebook of natural and social indicators for evaluating marine protected area management effectiveness. IUCN.

    Scoones I. (1998). Sustainable rural livelihoods: A framework for analysis. IDS working paper 72, Institute of Development Studies.

    Scoones I. (2009). Livelihoods perspectives and rural development. The Journal of Peasant Studies. 36(1): 171-196.

    Sen A. (1985). Commodities and Capabilities. Amsterdam: North-Holland.

    Tran D.D., Dang M.M., Du Duong B., Sea W. & Vo T.T. (2021). Livelihood vulnerability and adaptability of coastal communities to extreme drought and salinity intrusion in the Vietnamese Mekong Delta. International Journal of Disaster Risk Reduction. 57: 102183. doi:10.1016/j.ijdrr.2021.102183

    United Nations Development Programme (UNDP) (2015). Mainstreaming Poverty Environment Linkages into Development Planning: A Handbook for Practitioners Retrived from https://www.undp.org/publications/mainstreaming-poverty-environment-linkages-development-planning-handbook-practitioners on on Mar 23, 2024.

    Uddin M.S., Haque C.E., Khan M.N., Doberstein B. & Cox R.S. (2021). Disasters threaten livelihoods, and people cope, adapt and make transformational changes: Community resilience and livelihoods reconstruction in coastal communities of Bangladesh. International Journal of Disaster Risk Reduction. 63: 102444.

    VAST (2016). Marine Economy and Sustainable Development in Vietnam. Vietnam Academy of Science and Technology

    Walker R. & Bohannon M. (2002). Sustainable Livelihoods: Approaches to a People-Centered Development. International Studies Association Annual Conference, New Orleans.

    World Bank (2009). The Sunken Billions: The Economic Justification for Fisheries Reform. Washington, DC.

    World Bank (2012). Building Resilience for Sustainable Development of the Coastal Zones in the Eastern Caribbean. Washington, DC.

    Yang H., Dietz T., Yang W., Zhang J. & Liu J. (2018): Changes in human well-being and rural livelihoods under natural disasters, Ecol. Econ. 151: 184-194. doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.05.008.