KHẢ NĂNG KHÁNG BỆNH MỐC SƯƠNG VÀ CÁC ĐẶC TÍNH NÔNG HỌC CỦA CÁC DÒNG LAI LẠI GIỮA CON LAI SOMA VÀ KHOAI TÂY TRỒNG

Ngày nhận bài: 16-10-2014

Ngày duyệt đăng: 24-12-2014

Ngày xuất bản: 06-08-2025

DOI: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2014.12.8.

Lượt xem

0

Download

0

Số: Tập 12 Số 8 (2014)

Chuyên mục:

KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

Cách trích dẫn:

Giang, H., Thủy, N., Hằng, V., Hà, Đỗ, Thieme, R. ., Hammann, T. ., & Thạch, N. (2025). KHẢ NĂNG KHÁNG BỆNH MỐC SƯƠNG VÀ CÁC ĐẶC TÍNH NÔNG HỌC CỦA CÁC DÒNG LAI LẠI GIỮA CON LAI SOMA VÀ KHOAI TÂY TRỒNG. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 12(8), 1302–1313. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2014.12.8.

KHẢ NĂNG KHÁNG BỆNH MỐC SƯƠNG VÀ CÁC ĐẶC TÍNH NÔNG HỌC CỦA CÁC DÒNG LAI LẠI GIỮA CON LAI SOMA VÀ KHOAI TÂY TRỒNG

Hoàng Thị Giang (*) 1, 2 , Nguyễn Thị Thủy 1, 2 , Vũ Thị Hằng 1, 2 , Đỗ Thị Thu Hà 1, 2 , Ramona Thieme 1, 2 , Thilo Hammann 1, 2 , Nguyễn Quang Thạch 1, 2

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Viện Sinh học Nông nghiệp, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
  • 2 Viện nghiên cứu chọn tạo giống cây trồng nông nghiệp, Grossluesewitz, CHLB Đức

    • Từ khóa

    Lai backcross, lai soma, kháng mốc sương, Rpi-blb1

    Tóm tắt


    Nghiên cứu này trình bày các kết quả đánh giá các con lai lại (backcross-BC) giữa các con lai soma với giống khoai tây trồng làm bố về khả năng kháng bệnh mốc sương và các đặc tính nông học. Các dòng con lai BC1 được gieo trồng và đánh giá một cách hệ thống tính kháng bệnh mốc sương bao gồm phương pháp lây nhiễm trên cây con (seedling test), lây nhiễm nhân tạo trên lá đơn tách rời (Detached leaflet assay), trên lát cắt củ (Tuber slice test) và đánh giá sự có mặt của gen kháng bệnh mốc sương Rpi-blb1 bằng chỉ thị phân tử ở thế hệ BC1. Kết quả đánh giá đã chọn lọc được 4 con lai BC1 của tổ hợp lai blb2G (+) Delikat có biểu hiện tính kháng bệnh mốc sương cao. Qua phân tích bằng chỉ thị phân tử có sử dụng 2 mồi đặc hiệu (Blb1 và 1/1’) của gen kháng bệnh mốc sương Rpi-blb1 đã phát hiện dòng dại S. bulbocastanum; con lai soma 2283/5 của tổ hợp lai blb2G (+) Delikat và các dòng con lai BC1 đều có mặt gen kháng Rpi-blb1. Ngoài ra, các con lai BC1 cũng mang nhiều đặc tính nông sinh học quý của khoai tây trồng. Điều này đã khẳng định được rằng dung hợp tế bào trần đã chuyển được tính kháng bệnh mốc sương từ loài khoai tây dại vào các con lai soma và duy trì được tính kháng bệnh ở các con lai BC1, đồng thời các con lai BC1 mang nhiều đặc tính quý của khoai tây trồng Delikat.

    Tài liệu tham khảo

    Hoàng Thị Giang, Đỗ Thị Thu Hà, Vũ Thị Hằng, Nguyễn Thị Thủy, Nguyễn Quang Thạch, Ramona Thieme, Thilo Hammann (2013). Nghiên cứu tạo, đánh giá con lai soma khác loài giữa các giống khoai tây trồng Solanum bulbocastanum (2n=4x=48) và các dòng khoai tây dại Solanum bulbocastanum, Solanum tarnli, Solanum pinatisectum (2n=2x=24) mang khả năng kháng bệnh mốc sương bằng dung hợp tế bào trần. Tạp chí NN&PTNT, 22: 3-10.

    Hoàng Thị Giang, Vũ Thị Hằng, Nguyễn Thị Thủy, Đỗ Thị Thu Hà, Ramona Thieme, Thilo Hammann, Nguyễn Quang Thạch (2014). Đánh giá khả năng chuyển đặc tính kháng bệnh mốc sương từ khoai tây dại sang khoai tây trồng thông qua dung hợp tế bào trần. Tạp chí KH&PT, 12(7): 1149-1156.

    Nguyễn Thị Phương Thảo, Nguyễn Quang Thạch, Ninh Thị Thảo, Hoàng Thị Giang, Lương Văn Hưng, Nguyễn Xuân Trường (2009). Đánh giá một số đặc tính nông sinh học và khả năng kháng virus PVX, PVY của tám dòng khoai tây nhị bội. Tạp chí NN&PTNT, 2: 8-13.

    Bernd Truberg, Thilo Hammann, Ulrich Darsow, hans-Peter Piepho (2008). Empirical comparision of different methods for correcting late blight (Phytophthora infestans [Mont.] de Bary) data for maturity in selection experiments of potato (Solanum tuberosum subsp. Tuberosum). Journal for Plant Culture, 61(3): 77-81.

    Darsow U (2008). Pre-breeding for Quatitative resistance of potato to late blight. Institute of Agriculture Crops in Gross Luesewitz in the department research in BMELV.

    Hammann T, Truberg B, Thieme R (2009). Improving Resistance to Late Blight (Phytophthora infestans [Mont.] de Bary) by using Interspecific Crosses in Potato (Solanum tuberosum ssp.). Proc 3rd Symp on Plant Protetion and Plant Health in Europe, Berlin, p. 428-436.

    Leontine Colon, Bent Nielsen and Ulrich Darsow (2004). Eucablight protocol Detached leaflet assay for foliage blight resistance.

    Lokossou AA, Park TH, van Arkel G, Arens GM, Ruyter-Spire C, Morales J, Whisson SG, Birch PRJ, Visser RGF, Jacobsen E, van der Vossen EAG (2009). Exploiting knowledge of R/aAvr genes to rapidly clone a new LZ-NBS-LRR family of late blight resistance genes from potato linkage group IV. Mol Plant Microbe Interact, 22: 630-641.

    Lokossou AA, Rietman H, Wang M, Krenek P, van der Schoot H,Henken B, Hoekstra R, Vlesshouwers VGAA, van der Vossen EAG, Visser RGF, Jacobsen E and Vosman B (2010). Diversity, distribution, and evolution of Solanum bulbocastanum late blight resistnce genes. Mol Plant- Microbe Interaction, 23: 1206-1216.

    Song JQ, Brandeen JM, Naess SK, Raasch JA, Wielgus Sm, Haberlach GT, Liu J, Kuang HH, Austin-Phillips S, Buell CR,Helgeson JP, Jiang JM (2003). Gene RB cloned from Solanum bulbocastanum confers broad spectrum resistance to potato late bight. Proc Natl AcadSci USA 100: 9128-9133.

    Thach N Q, Frei U, Wenzel G (1993). Somatic fusion for combining virus resistance in Solanum tuberosum L. Theor Appl. Genet, 85: 863-867.

    Thieme R, Darsow U, Gavrilenko T, Dorokhov D, Tiemann H (1997) Production of somatic hybrids between S.tuberosum L. and late blight resistan Mexican wild potato species. Euphytica, 97:

    -200.

    Thieme R, Thomas T, Heimbach U and Gavrilenko T (2000). Incorporation and testing of new geneitc sources for virus resistance in potato. Global res Devel, 1: 271-278.

    Thieme T, Rakosy-Tican E, Gavrilenko T, Antonova O, Schubert J, Nachtigall M, Heimbach U (2008). Novel somatic hybrids (Solanum tuberosum L+ S. tarnii) and their fertile BC1 progenies express extremely resistance to potato virus Y and late blight. Theor Appl Genet., 116: 691-700.

    Thieme R, Rakosy E, Nachtigall M, Schubert J, Hammann T, Antonova O, Gavrilenko T, Heimbach U, Thieme T (2010). Chacracterization of the multiple resiatance traits of somatic hybrids between Solanum cardiophyllum Lindl. and two commercial potato cultivars. Plant Cell Rep., 29: 1187-1201.

    Oosumi T, Rockhold DR, Maccree MM (2009). Gene Rpi-bt1 from Solanum bulbocastanum confers resistance to late blight in transgenic potatoes. Am.J.Pot Res., 86: 456-465.

    Van der Vossen EA, Sikkema A, Hekkert BL, Gros J, Stevents P, Musken M, Wouters D, Peteira A, Stiekema W, and Alleft S (2003). An ancient R genes from the wild potato species Solanum bulbocastanum confers broad-spectrum resistance to Phytophthora infestans in cultivated potato and tomato. Plant Journal, 36: 867-882.

    Van der Vossen EA, Gros J, Sikkema A, Musken M, Wouters D, Pereira A, and Allefs S (2005). The Rpi-blb2 gene from Solanum bulbocastanum is an Mi-1 gene Homolog confering broard-spectrum late blight resistance in potato. Plant Journal, 44: 208-222.

    Wang M, Allefs S, van den Berg RG, Vleeshouwers VG, van der Vossen EA, Vosman B (2008). Allele mining in Solanum: conserved homologues of Rpi-blb1 are identified in Solanum stoloniferum. Theor Appl Genet., 116(7): 933-943.