Ngày nhận bài: 16-04-2025
Ngày duyệt đăng: 14-08-2025
Ngày xuất bản: 28-08-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
TỔNG QUAN VỀ VAI TRÒ CỦA KINH DOANH TRỰC TUYẾN TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH Ở VIỆT NAM
Từ khóa
Kinh doanh trực tuyến, kinh tế hộ, thương mại điện tử, chuyển đổi số
Tóm tắt
Bài viết cung cấp tổng quan về vai trò của kinh doanh trực tuyến trong phát triển kinh tế hộ tại Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số dựa trên phương pháp thu thập và tổng hợp, phân tích tài liệu thứ cấp từ các tạp chí, bài báo khoa học, báo cáo từ các cơ quan tổ chức trong nước và quốc tế. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ giữa kinh doanh trực tuyến và phát triển kinh tế hộ trên các khía cạnh: mở rộng thị trường và tăng khả năng tiếp cận khách hàng, tối ưu chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo cơ hội việc làm. Nghiên cứu đã chỉ ra một số cơ hội thúc đẩy kinh tế hộ phát triển như sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng số, chính sách hỗ trợ của Nhà nước và hạ tầng công nghệ ngày càng hoàn thiện. Bên cạnh đó, cũng tồn tại các thách thức như kỹ năng số còn hạn chế, chi phí quảng cáo cao và cạnh tranh khốc liệt từ doanh nghiệp lớn. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh trực tuyến, góp phần phát triển kinh tế hộ theo hướng hiện đại và bền vững.
Tài liệu tham khảo
An Thanh (2023). Kinh doanh trên mạng xã hội: xu thế, con số và cảnh báo. Truy cập từ https://kinhtedothi.vn/kinh-doanh-tren-mang-xa-hoi-xu-the-con-so-va-canh-bao.html ngày 25/6/2025.
Aqilah N., Rosli H., Khata M., Jabor B., Amri M., Yunus M., Seman A.F. & Zainal H. (2020). Online Business Among University Students: Benefits and Challenge and Successful Story of a Young Entrepreneur.
Bộ Công thương (2022). Thương mại điện tử xếp thứ 5 thế giới về tốc độ tăng trưởng. Truy cập từ https://congthuong.vn/thuong-mai-dien-tu-xep-thu-5-the-gioi-ve-toc-do-tang-truong-232731.html ngày 24/6/2025.
Bộ Thông tin và Truyền thông (2023). Báo Cáo Internet, Tài Nguyên Internet Việt Nam 2023. Truy cập từ https://vnnic.vn/sites/default/files/whitebook/Bao CaoTainguyenInternet2023.pdf ngày 21/3/2025.
Brad H. (2022). 5 Trends That Will Shape eCommerce In The First Half Of 2022. IMRG.
Bùi Thị Bích Hằng, Đồng Thị Hà & Đoàn Như Quỳnh (2024). Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh trên sàn thương mại điện tử của hộ kinh doanh trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Tạp chí Khoa học. 66: 65-75.
Cao Cẩm Linh (2021). Đồng bộ các giải pháp phát triển logistics khu vực nông thôn. Tạp chí Tài chính.
Chính Phủ (2013). Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ: Về thương mại điện tử.
Chu Thị Kim Loan (2021). Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về thương mại điện tử. Truy cập từ https://file.vnua.edu.vn/data/39/documents/ 2021/ 01/28/btvkhoakt/ll-tt-ve-tmdt.pdf ngày 21/3/2025.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (2020). Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam. Truy cập từ https://idea.gov.vn/?page=document ngày 21/3/2025.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (2021). Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam. Truy cập từ https://idea.gov.vn/?page=document ngày 21/3/2025.
Daniel E.M., Di Domenico M.L. & Sharma S. (2015). Effectuation and home-based online business entrepreneurs. International Small Business Journal: Researching Entrepreneurship. 33(8): 799-823.
Datareportal (2024). Digital Data Reports. Retrieved from https://datareportal.com/reports/digital-2024-vietnam on Mar 21, 2025.
Dave C., Tanya H. & David E.-B. (2019). Digital Business And E-Commerce Management. Pearson.
Enjelika E., Nugraha D.E., Aini N. Q., Sudarmiatin S. & Suharsono N. (2025). Online Business Development at MSMEs in Ghealsy ID Malang City. Formosa Journal of Applied Sciences. 4(5): 1219-1228.
Guan X., He L. & Hu Z. (2024). Impact of Rural E-Commerce on Farmers’ Income and Income Gap. Agriculture (Switzerland). 14(10).
Hà Anh (2025). Tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử Việt Nam đạt 13,82 tỷ USD trong năm 2024. Thời báo Tài chính Việt Nam.
Hà Văn Thành (2024). Kinh nghiệm quốc tế về quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số và bài học đối với Việt Nam. Tạp chí Nghiên cứu Tài chính kế toán. 261: 92-96.
Hoàng Thị Hà & Ngô Nguyễn Thức (2021). Một số phương pháp gợi ý và ứng dụng trong thương mại điện tử. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.
Hồng Vân. (2024). Bức tranh kinh doanh bán lẻ năm 2024: Bán hàng đa kênh 'lên ngôi'. Thế Giới và Việt Nam.
Hutchinson A. (2021). Facebook Publishes New Report on the Evolution of eCommerce, and Strategic Considerations. Retrieved from https://www.socialmediatoday.com/news/facebook-publishes-new-report-on-the-evolution-of-ecommerce-and-strategic/602471/ on Mar 21, 2025.
Intaratat K., Osman Z., Thi Nguyen H.-A. & Serrano J. (2025). Bricks to Clicks: Propelling the Online Business Adoption among Small Business Entrepreneurs. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. 15(5).
Jauković Jocić K., Đukić T. & Momčilović O. (2024). The Impact of Online Business Of Small And Medium-Sized Enterprises: An Empirical Research. SCIENCE International Journal. 3(3): 125-131.
Kabeer N. (1991). Gender, production, and well-being : rethinking the household economy. Institute of Development Studies, University of Sussex. p. 50.
Lê Hải Linh (2019). Tầm quan trọng của thương mại điện tử đối với doanh nghiệp. Tạp Chí Công thương.
Li X., Li Y. & Chen Z. (2024). Impact of Rural E-Commerce Participation on Farmers’ Household Development Resilience: Evidence from 1229 Farmers in China. Agriculture (Switzerland). 14(5).
Luo X. & Niu C. (2019). E-Commerce Participation And Household Income Growth In Taobao Villages. Poverty and Equity Global Practice Working Paper Series. 198.
Mai Thị Thanh Xuân & Đặng Thu Hiền (2013). Phát triển kinh tế hộ gia đình ở Việt Nam. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế và Kinh doanh. 29(3): 1-9.
Ngô Xuân Niệm & Bùi Văn Quang (2018). Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua sắm trực tuyến trên facebook của người tiêu dùng tại thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Khoa học và Công nghệ.
Nguyễn Hồng Quân (2014). Xây dựng và phát triển thương hiệu của các doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến của Việt Nam. Luận án tiến sĩ. Đại học Ngoại thương.
Nguyễn Thị Liên Hương, Vũ Thùy Dương, Tăng Yến Vi, Trần Nhật Trường & Lê Hồng Quyết (2021). Các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi sử dụng ví điện tử của người Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Dự báo. 18: 21-24.
Nguyễn Thị Mai Trang (2014). Chất lượng dịch vụ trực tuyến và sự hài lòng của khách hàng: Nghiên cứu về mua sắm hàng trực tuyến tại Việt Nam. Tạp chí Phát triển kinh tế. 287: 120-132.
Nguyễn Trần Hưng & Vũ Thị Thúy Hằng (2019). Nghiên cứu ảnh hưởng của truyền thông xã hội tới hiệu quả của hoạt động kinh doanh trực tuyến của các doanh nghiệp Việt Nam. Tạp chí Khoa học thương mại. 128: 31-46.
Nguyễn Văn Chung (2024). Ứng dụng thương mại điện tử trong sản xuất nông nghiệp: nghiên cứu trường hợp tại phường Thuỷ Biều, thành phố Huế. Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ. 60(3B): 162-169.
Peng C., Ma B. & Zhang C. (2021). Poverty alleviation through e-commerce: Village involvement and demonstration policies in rural China. Journal of Integrative Agriculture. 20(4): 998-1011.
PwC (2021). Báo cáo mức độ sẵn sàng về kỹ năng số Việt Nam. Truy cập từ https://www.pwc.com/vn/ vn/publications/2021/pwc-vietnam-digital-readiness-report-vn.pdf ngày 21/3/2025.
Schreyer P. (2022). Accounting for free digital services and household production: An application to Facebook (Meta). Luxembourg: Eurostat Review on National Accounts and Macroeconomic Indicators (EURONA), ISSN 1977-978X, Publications Office of the European Union. Retrieved from https://www.econstor.eu/bitstream/10419/ 309844/1/1815302046.pdf ngày 21/3/2025.
Simon Kemp (2023). Digital 2023: Vietnam. Retrieved from https://datareportal.com/reports/digital-2023-vietnam on Mar 21, 2025.
Tổng cục Thống kê (2022). Thông cáo báo chí Kết quả sơ bộ Tổng điều tra kinh tế năm 2021. Truy cập từ https://www.nso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2022/01/thong-cao-bao-chi-ket-qua-so-bo-tong-dieu-tra-kinh-te-nam-2021/ ngày 21/3/2025.
Tống Thế Sơn & Nguyễn Anh Tùng (2025). Một số thách thức của hoạt động thương mại điện tử ở Việt Nam. Tạp chí Quản Lý nhà nước.
Trần Hoàng Trúc Linh (2022). Vai trò của thương mại điện tử trong giai đoạn bình thường mới tại Việt Nam. Tạp chí Công Thương. 11: 294-299.
Trần Thị Thanh Hương & Nguyễn Thanh Nga (2023). Thực trạng tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông của các hộ gia đình tại Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Dự báo. 9.
VECOM (2024). Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2024 hướng tới xuất khẩu trực tuyến. Truy cập từ http://ebi.vecom.vn/Bao-Cao/Noi-dung-bao-cao/52/Bao-cao-Chi-so-Thuong-mai-dien-tu-Viet-nam-2024.aspx ngày 21/3/2025.
Vũ Văn Ngân (2024). Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi hiện nay. Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc. 13(1): 51-56.