Ngày nhận bài: 28-11-2024
Ngày duyệt đăng: 14-08-2025
Ngày xuất bản: 28-08-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
CHẤT THẢI CHĂN NUÔI CÔNG NGHIỆP: MỘT GÓC NHÌN TỪ PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ
,
Nguyễn Xuân Hòa
1
,
Nguyễn Thọ Hoàng
1
,
Hoàng Quốc Việt
1
,
Cao Việt Hà
1
,
Phạm Văn Cường
2
Từ khóa
Chất thải chăn nuôi công nghiệp, than sinh học, hảo khí, yếm khí
Tóm tắt
Nghiên cứu nhằm đánh giá ảnh hưởng của điều kiện xử lý (hảo khí, yếm khí) và mùa vụ (Xuân, Hè) đến quá trình ủ chất thải rắn chăn nuôi công nghiệp (bò, gà, lợn). Các mẫu chất thải được phối trộn với than sinh học theo tỷ lệ 9:1 (v/v) và ủ trong các điều kiện khác nhau để phân tích sự biến đổi trong quá trình ủ. Kết quả cho thấy, điều kiện xử lý hảo khí phù hợp cho các loại chất thải. Phương pháp ủ yếm khí tuy giúp chất thải có hàm lượng dinh dưỡng và hữu cơ cao hơn nhưng có hàm lượng các vi sinh vật gây hại (E. coli, Salmonella) vượt quy chuẩn. Sau ủ 30 ngày, chất thải chăn nuôi bò có hàm lượng hữu cơ cao nhất (46,54-47,67%) và tổng hàm lượng NPK trong khoảng 4,04-4,43%, nhưng tỷ lệ C/N lớn hơn quy chuẩn (> 12). Ngược lại, chất thải chăn nuôi gà có hàm lượng hữu cơ thấp nhất (36,46-37,59%), nhưng có tổng hàm lượng NPK cao nhất (5,05-5,44%) và có tỷ lệ C/N < 12. Bên cạnh đó, chất thải chăn nuôi lợn có hàm lượng chất hưu cơ ở mức trung bình và thấp nhất về giá trị tổng hàm lượng NPK. Ở cả hai mùa Xuân và Hè, ủ theo phương pháp hảo khí, chất thải chăn nuôi gà và than sinh học có hàm lượng dinh dưỡng NPK, pH, tỷ lệ C/N và hàm lượng kim loại nặng (As, Pb,Cd, Hg) đạt tiêu chuẩn về phân hữu cơ theo QCVN 01-189-2019.
Tài liệu tham khảo
Awasthi M.K., Duan Y., Awasthi S.K., Liu T., Zhang Z., Kim S.H. & Pandey A. (2020). Effect of biochar onemission, maturity and bacterial dynamics during sheep manure compositing. Renewable Energy. 152: 421-429. https://doi.org/10.1016/j.renene.2020.01.065
Bộ NN&PTNT (2023). Báo cáo công tác bảo vệ môi trường ngành nông nghiệp năm 2023.
Bộ Tài nguyên và Môi trường (2023). Ngành chăn nuôi hướng tới kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải. Truy cập từ https://monre.gov.vn/Pages/nganh-chan-nuoi-huong-toi-kinh-te-tuan-hoan,-giam-phat-thai.aspx ngày 03.02.2025.
Bello A., Han Y., Zhu H., Deng L., Yang W., Meng Q., Sun Y., Egbeagu U.U., Sheng S., Wu X., Jiang X. & Xu X. (2020). Microbial community composition, co-occurrence network pattern and nitrogen transformation genera response to biochar addition in cattle manure-maize straw composting. Science of The Total Environment. 721: 137759. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.137759.
Brinton W.F. (2000). Compost quality standards and guidelines. Final Report by Woods End Research Laboratories for the New York State Association of Recyclers.
Dias B.O., Silva C.A., Higashikawa F.S., Roig A. &Sasnchez-Monedero M.A. (2010). Use of biochar as bulking agent for the composting of poultry manure:effect on organic matter degradation and humification. Bioresour Technol. 101(4): 1239-46. doi: 10.1016/j.biortech.2009.09.024.
Đinh Hồng Duyên, Đỗ Tất Thuỷ, Nguyễn Tú Điệp, Nguyễn Xuân Hoà & Phan Quốc Hưng (2021). Nghiên cứu sản xuất phân hữu cơ vi sinh dạng viên nén từ phân gà. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. 1: 50-56.
Feachem R.G., Bradley D.J., Garelick H. & Mara D.D. (1983). Sanitation and Disease: Health Aspects of Excreta and Wastewater Management. Chichester: John Wiley & Sons. Retrieved from https://documents1.worldbank.org/curated/ar/704041468740420118/pdf/multi0page.pdf on Mar 04, 2025.
Hoitink H.A.J. (2000). Trends in treatment and utilization of solid waste through composting in the United States. In Proceedings of the International Composting Symposium (ISC 1999), Eds PR Warman, BR Taylor. CBA Press Inc, Nova Scotia. 1: 1-13
Jia P., Huang Y., Zhang H., Huang Q., Chen J., Feng L., Tuo Y., Yuan L. & Xie J. (2024). Variation of microbial necromass carbon and its potential relationship with humification during composting of chicken manure with and without biochar addition. Bioresource Technology. 409: 131258. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2024.131258.
Jindo K., Sonoki T., Matsumoto K., Canellas L., Roig A. & Sanchez-Monedero M.A. (2016). Influence of biochar addition on the humic substances of composting manures. Waste Management. 49: 545-552.
Li R., Wang Q., Zhang Z., Zhang G., Li Z., Wang L. & Zheng J. (2014). Nutrient transformation during aerobic composting of pig manure with biochar prepared at different temperatures. Environmental Technology. 36(7). https://doi.org/10.1080/ 09593330.2014.963692.
Lu M., Lin B., Zhang Y., Hao Y., Li K. & Huang Z. & Li J. (2024). Insight into the molecular transformation pathways of humic acid in the co-composting of bagasse and cow manure after adding compound microorganisms. Process Biochemistry. 143: 23-33. https://doi.org/10.1016/ j.procbio.2024.04.029.
Mahapatra S., Ali Md. H. & Samal K. (2022). Assessment of compost maturity-stability indices and recent development of composting bin. Energy Nexus. 6: 100062. Retrieved from https://doi.org/10.1016/j.nexus.2022.100062
Nguyễn Văn Bộ & Trần Minh Tiến (2018). Công nghệ ủ (composting) trong xử lý chất thải chăn nuôi làm phân bón. Hội thảo Quốc gia “Phát triển phân bón hữu cơ”. Trung Tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội
Nguyễn Văn Thao, Nguyễn Thị Lan Anh, Nguyễn Thị Minh, Nguyễn Thu Hà & Đỗ Nguyên Hải (2015). Nghiên cứu chế phẩm vi sinh vật để sản xuất phân hữu cơ sinh học từ bã nấm và phân gà. Tạp chí Khoa học và Phát triển. 13(8): 1415-1423.
Sun X., Awasthi M.K., Syed A. & Bahkali A.H. (2024). Effect of cyanobacteria biochar addition on humification, fungal dynamics and its mechanism of action in pig manure composting. Journal of Environmental Chemical Engineering. 12(5): 113755. https://doi.org/10.1016/j.jece.2024.113755.
Vandecasteele B., Sinicco T., D'Hose T., Nest T.V. & Mondini C. (2016). Biochar amendment before or after composting affects compost quality and N losses, but not P plant uptake. Journal of Environmental Management. 168: 200-209. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2015.11.045.
Zhang J., Lu F., Shao L. & He P. (2014). The use of biochar-amended composting to improve the humification and degradation of sewage sludge. Bioresource Technology. 168: 252-258. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2014.02.080.