Ngày nhận bài: 29-05-2025 / Ngày duyệt đăng: 14-08-2025 / Ngày xuất bản: 28-08-2025
Nghiên cứu này đánh giá biến động lượng mưa, dòng chảy và ngập lụt tại lưu vực sông Phó Đáy vào cuối thế kỷ XXI dưới ảnh hưởng biến đổi khí hậu theo kịch bản phát thải lớn nhất SSP5-8.5. Mô hình Weather Research and Forecasting (WRF) và Rainfall-Runoff Inundation (RRI) được tích hợp, sử dụng dữ liệu quan trắc từ 56 trạm quan trắc, dữ liệu tái phân tích JRA-25/JCDAS, mô hình CMIP6 GCM EC-Earth3 và HadGEM3-GC31-MM. Kết quả kiểm định WRF cho giai đoạn 2003-2022 và mô hình RRI cho trận lũ năm 2019 cho thấy độ chính xác cao và phù hợp trong việc tái hiện điều kiện khí tượng và thủy văn. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng vào cuối thế kỷ XXI (2080-2099), lượng mưa mùa hè (JJA) tăng đáng kể, tập trung chủ yếu ở thượng nguồn phía bắc và đông bắc lưu vực. Lưu lượng dòng chảy và đỉnh lũ gia tăng rõ rệt, đặc biệt ở hạ lưu, kéo theo mức ngập lụt nghiêm trọng hơn, với độ sâu và phạm vi ngập mở rộng, nhất là trong các kịch bản khí hậu cực đoan. Lưu lượng dòng chảy có thể tăng từ 8,8%-15,6% vào mùa mưa với đỉnh ngập có thể sâu thêm từ 1-3m. Mức độ gia tăng của lưu lượng và nguy cơ ngập lụt chủ yếu vào cuối mùa mưa, phản ánh tác động đáng kể của biến đổi khí hậu.
