Date Received: 27-12-2016
Date Accepted: 28-04-2017
Date Published: 06-08-2025
##submissions.doi##: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2017.15.3.
Views
Downloads
How to Cite:
Khảo sát khả năng kháng bệnh đốm sọc vi khuẩn trong nguồn gen lúa địa phương
,
Do Huy Loc
,
Nguyen Quoc Trung
Keywords
Bệnh đốm sọc vi khuẩn, chỉ thị SSR, gen kháng, vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola.
Abstract
Bệnh đốm sọc vi khuẩn (BLS) trên cây lúa do vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Xoc) gây ra, cùng với bệnh bạc lá (BLB) đã trở thành dịch hại phổ biến và nghiêm trọng ở các vùng nhiệt đới. Phát triển các giống lúa mang các gen kháng là một chiến lược hiệu quả và thân thiện nhất với môi trường. Các giống lúa địa phương sở hữu nguồn gen kháng đa dạng và phong phú, giữ vai trò quan trọng trong việc tạo ra các giống lúa chống chịu tốt. Tiến hành khảo sát tính kháng nhiễm với vi khuẩn Xoc bằng phương pháp lây nhiễm nhân tạo trên 50 mẫu giống lúa địa phương được cung cấp bởi Trung tâm bảo tồn và phát triển nguồn gen cây trồng (CCD-CGR). Kết quả xác định được có 3 mẫu giống có khả năng kháng cao(HR) và 15 mẫu giống thể hiện khả năng kháng (R) với cả hai isolate TB4 và TN158. Đồng thời, 4 cặp chỉ thị SSR đặc hiệu RM587, RM510, RM153 và RM159 được sử dụng để xác định 2 gene kháng làbls1 và qBlsr5a. Kết quả khảo sát xác định được 6 mẫu giống mang gen bls1 và 6 mẫu giống mang gen qBlsr5a, đặc biệt mẫu giống 11189 mang đồng thời cả hai gen. Kết quả đánh giá mối tương quan giữa khả năng kháng của các mẫu giống và kết quả xác định kiểu gen đã chỉ ra tính kháng hữu hiệu của gen bls1, trong khi gen qBlsr5a không thể hiện rõ tính kháng. Với kết quả này, các mẫu giống có khả năng kháng và kháng cao đồng thời mang gen bls1 có thể sử dụng như là nguồn gene trong công tác chọn tạo giống lúa mới kháng bệnh đốm sọc.
References
Chen Cai-hong, Zheng Weil, Huang Xiao-man, ZhanG Duan-pin and Lin Xing-ha, 2006. Major QTL Conferring Resistance to Rice Bacterial Leaf Streak. Agricultural Sciences in China, 5(3): 216-220.
Dellaporta Stephen L., Jonathan Wood, James B. Hicks (1983). A plant DNA minipreparation: Version II. Plant Molecular Biology Reporter, 1(4): 19 - 21.
Han Qing-Dian, Chen Zhi-Wei, Deng Yun, Lan Tao, Guan Hua-Zhong, Duan Yuan-Lin, Zhou Yuan-Chang, Lin Min-Chuan, and Wu Wei-Ren (2008). Fine Mapping of qBlsr5a, a QTL Controlling Resistance to Bacterial Leaf Streak in Rice. Acta Agronomica Sinica, 34(4).
He Wen-ai, Huang Da-hui, Li Rong-bai, Qiu Yong-fu, Song Jian-dong, Yang Hai-ning, Zheng Jia-xing, Huang Yue-yue, Li Xiao-qiong, Liu Chi, Zhang Yue-xiong, Ma Zeng-feng and Yang Yong (2012). Identification of a Resistance Gene bls1 to Bacterial Leaf Streak in Wild Rice Oryza rufipogon Griff. Journal of Integrative Agriculture. 11(6): 962 - 969.
McCouch Susan R., Leonid Teytelman, Yunbi Xu, Katarzyna B. Lobos, Karen Clare, Mark Walton, Binying Fu, Reycel Maghirang, Zhikang Li, Yongzhong Xing, Qifa Zhang, Izumi Kono, Masahiro Yano, Robert Fjellstrom, Genevieve DeClerck, David Schneider, Samuel Cartinhour, Doreen Ware, and Lincoln Stein (2002). Development and Mapping of 2240 New SSR Markers for Rice (Oryza sativa L.). DNA Research 9: 199 - 207.
Nguyễn Quốc Trung, Nguyễn Thị Diên, Nguyễn Ngọc Hòa, Nguyễn Thị Thúy Ngân, Nguyễn Văn Hoan và Phạm Văn Cường (2015). Bước đầu phân lập và nghiên cứu đa dạng di truyền vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc lúa ở miền Bắc Việt Nam. Kỷ yếu Hội thảo quốc gia Bệnh hại thực vật Việt Nam lần thứ 14: 17 - 25.
Nguyễn Quốc Trung, Nguyễn Thị Thúy Ngân, Trần Thị Thảo, Nguyễn Thị Diên (2016). Đánh giá khả năng kháng của các gen Xa4, xa5, Xa7, Xa10vàXa21 với vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc ở lúa. Kỷ yếu Hội nghị toàn quốc lần thứ 2 về nghiên cứu và giảng dạy sinh học ở Việt Nam, tr. 1300 - 1306.
Reimers P.J. and Leach J. E. (1991). Race-specific resistance to Xanthomonas oryzae pv. oryzae conferred by bacterial blight resistance gene Xa-10 in rice (Oryza sativa) involves accumulation of a lignin-like substance in host tissues. Physiological and Molecular Plant Pathology, 38: 39 - 55.
Vũ Huy Minh, Nguyễn Thị Diên, Nguyễn Quốc Huỳnh, Nguyễn Ngọc Hòa, Nguyễn Quốc Trung(2014). Ứng dụng kỹ thuật MutiplexPCR trong phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. Oryzae và Xanthomonas oryzae pv. oryzicola. Kỷ yếu Hội nghị KHCN tuổi trẻ các trường ĐH-CĐ Nông Lâm Ngư Thủy lợi toàn quốc lần thứ 6, tr. 704 - 712.