TÍCH LŨY HYDRAT CARBON KHÔNG CẤU TRÚC TRONG THÂN CỦA DÒNG LÚA NGẮN NGÀY Ở CÁC MỨC ĐẠM BÓN KHÁC NHAU

Ngày nhận bài: 14-10-2014

Ngày duyệt đăng: 17-11-2014

Ngày xuất bản: 06-08-2025

Lượt xem

0

Download

0

Chuyên mục:

NÔNG HỌC

Cách trích dẫn:

Hường, Đỗ, Hạnh, T., Hoan, N., & Cường, P. (2025). TÍCH LŨY HYDRAT CARBON KHÔNG CẤU TRÚC TRONG THÂN CỦA DÒNG LÚA NGẮN NGÀY Ở CÁC MỨC ĐẠM BÓN KHÁC NHAU. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 12(8), 1168–1176. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2014.12.8.

TÍCH LŨY HYDRAT CARBON KHÔNG CẤU TRÚC TRONG THÂN CỦA DÒNG LÚA NGẮN NGÀY Ở CÁC MỨC ĐẠM BÓN KHÁC NHAU

Đỗ Thị Hường (*) 1, 2, 3 , Tăng Thị Hạnh 1, 2, 3 , Nguyễn Văn Hoan 1, 2, 3 , Phạm Văn Cường 1, 2, 3

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Nghiên cứu sinh, Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
  • 2 Dự án JICA-DCG
  • 3 Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
  • Từ khóa

    Hydrat carbon không cấu trúc, khối lượng chất khô, lượng đạm

    Tóm tắt


    Thí nghiệm chậu vại được tiến hành tại nhà lưới của khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam trong vụ mùa 2012 và vụ xuân 2013 với 3 mức đạm bón (thấp, trung bình và cao) nhằm đánh giá đặc điểm tích lũy và vận chuyển hydrat carbon không cấu trúc của dòng lúa ngắn ngày ở các mức đạm bón khác nhau. Thí nghiệm được thiết kế theo kiểu khối ngẫu nhiên đầy đủ với 4 lần nhắc lại. Vật liệu thí nghiệm gồm dòng lúa ngắn ngày IL19-4-3-8 và giống lúa đối chứng là IR24. Ở các thời kỳ trỗ, 7, 14 và 21 ngày sau trỗ, mỗi tổ hợp các nhân tố nghiên cứu lấy ngẫu nhiên 1 chậu/lần nhắc lại để đo diện tích lá, khối lượng chất khô của thân, tích lũy hydrat carbon không cấu trúc ở thân và tinh bột ở bông. Năng suất cá thể được xác định khi độ ẩm hạt đạt 14%. Kết quả thí nghiệm cho thấy, khi tăng mức đạm bón, hàm lượng hydrat carbon không cấu trúc (mg/g) tích lũy trong thân giảm ở cả IL19-4-3-8 và IR 24 trong hai vụ thí nghiệm. Ở giai đoạn sau trỗ, hàm lượng hydrat carbon không cấu trúc tồn dư ở thân của IL19-4-3-8 thấp hơn IR 24 trong cùng điều kiện. Tổng lượng hydrat carbon không cấu trúc vận chuyển từ thân về bông tăng lên khi tăng mức đạm bón. Năng suất cá thể của IL19-4-3-8 có tương quan thuận ở mức ý nghĩa với tổng lượng hydrat carbon không cấu trúc tích lũy ở thân giai đoạn trỗ và tổng lượng hydrat carbon không cấu trúc vận chuyển từ thân về bông giai đoạn từ trỗ đến 7 ngày sau trỗ; trong khi đó, năng suất cá thể của IR 24 ít bị ảnh hưởng bởi lượng hydrat carbon không cấu trúc tích lũy ở thân cũng như lượng hydrat carbon không cấu trúc vận chuyển từ thân về bông.

    Tài liệu tham khảo

    Bingham, I.J., Blake, J., Foulkes M.J. and Spink J. (2007). Is barley yield in the UK sink limited?: I. Post-anthesis radiation interception, radiation-use efficiency and source-sink balance, Field Crops Research, 101: 198-211.

    Gebbing, T., Schnyder H. and Kühbauch W. (1999). The utilization of pre‐anthesis reserves in grain filling of wheat. Assessment by steady‐state 13CO2/12CO2 labelling, Plant, Cell & Environment, 22: 851-858.

    Hansen J, Møller IB (1975). Anal Biochem., 68: 87-94.

    Hirano, T., Saito, Y., Ushimaru, H.and Michiyama, H. (2005). The effect of the amount of nitrogen fertilizer on starch metabolism in leaf sheath of japonica and indica rice varieties during the heading period, Plant production science, 8: 122-130.

    Ishimaru, K., Kosone, M., Sasaki, H.and Kashiwagi, T. (2004). Leaf contents differ depending on the position in a rice leaf sheath during sink-source transition, Plant Physiology and Biochemistry, 42: 855-860.

    Kumagai, E., Araki, T. and Kubota, F. (2009). Characteristics of gas exchange and chlorophyll fluorescence during senescence of flag leaf in different rice (Oryza sativa L.) cultivars grown under nitrogen-deficient condition, Plant production science, 12: 285-292.

    Li, Y., Ren, B., Ding, L., Shen, Q., Peng, S. and Guo, S. (2013). Does chloroplast size influence photosynthetic nitrogen use efficiency? PloS one 8: e62036.

    Nagata, K., Yoshinaga S., Takanashi, J.-i. and Terao, T. (2001). Effects of dry matter production, translocation of nonstructural carbohydrates and nitrogen application on grain filling in rice cultivar Takanari, a cultivar bearing a large number of spikelets, Plant production science, 4: 173-183.

    Pan, J., Cui, K., Wei, D., Huang, J., Xiang, J. and Nie, L. (2011). Relationships of non‐structural carbohydrates accumulation and translocation with yield formation in rice recombinant inbred lines under two nitrogen levels, Physiologia plantarum, 141: 321-331.

    Ruuska, S.A., Lewis, D.C., Kennedy, G., Furbank, R.T., Jenkins, C.L. and Tabe, L.M.(2008). Large scale transcriptome analysis of the effects of nitrogen nutrition on accumulation of stem carbohydrate reserves in reproductive stage wheat, Plant molecular biology, 66: 15-32.

    Scofield, G.N., Ruuska, S.A., Aoki, N., Lewis, D.C., Tabe, L.M. and Jenkins, C.L. (2009). Starch storage in the stems of wheat plants: localization and temporal changes, Annals of botany, 103:

    -868.

    Tahir, I. and Nakata, N. (2005). Remobilization of nitrogen and carbohydrate from stems of bread wheat in response to heat stress during grain filling, Journal of Agronomy and Crop Science, 191: 106-115.

    Takai, T., Matsuura , S., Nishio, T.,. Ohsumi , A, Shiraiwa, T. and Horie, T. (2006). Rice yield potential is closely related to crop growth rate during late reproductive period, Field Crops Research, 96: 328-335.

    Xue, G.-P., McIntyre, C.L., Jenkins, C.L., Glassop, D., Herwaarden, A.F and Shorter, R. (2008). Molecular dissection of variation in carbohydrate metabolism related to water-soluble carbohydrate accumulation in stems of wheat, Plant Physiology, 146: 441-454.

    Yoshida, S. and Ahn, S.B. (1968). The accumulation process of carbohydrate in rice varieties in relation to their response to nitrogen in the tropics, Soil Science and Plant Nutrition, 14: 153-161.

    Yoshida, S. (1981). Fundamentals of Rice Crop ScienceInternatiomal Rice Research Institute, Los Banos, Philippinines.

    Yu, Q.-g., Ye, J., Yang, S.-n., Fu, J.-r., Ma, J.-w,. Sun, W.-c., Jiang, L-n., Qiang, W. and Wang, J-m. (2013). Effects of Nitrogen Application Level on Rice Nutrient Uptake and Ammonia Volatilization, Rice Science, 20: 139-147.

    Zheng, Y.-M.,. Ding Y.-F, Liu, Z.-H.and Wang, S.-H. (2010). Effects of panicle nitrogen fertilization on non-structural carbohydrate and grain filling in indica rice, Agricultural Sciences in China, 9: 1630-1640.