Tổng quan một số vấn đề lý luận về phát triển kinh tế nông nghiệp vùng ven biển

Ngày nhận bài: 16-05-2025

Ngày duyệt đăng: 20-05-2025

Ngày xuất bản: 23-05-2025

DOI: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.4.

Lượt xem

18

Download

1

Cách trích dẫn:

Duy, L., Kim Chung , Đỗ ., & Thị Thanh Loan , L. . (2025). Tổng quan một số vấn đề lý luận về phát triển kinh tế nông nghiệp vùng ven biển. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 23(4), 550–558. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2025.23.4.

Tổng quan một số vấn đề lý luận về phát triển kinh tế nông nghiệp vùng ven biển

Lưu Văn Duy (*) 1 , Đỗ Kim Chung 1 , Lê Thị Thanh Loan 1

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Khoa Kinh tế và Quản lý, Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    • Từ khóa

    Vùng ven biển, phát triển, kinh tế nông nghiệp

    Tóm tắt


    Bài viết tập trung thảo luận một số vấn đề lý luận về phát triển nông nghiệp vùng ven biển - lĩnh vực then chốt góp phần bảo cải thiện sinh kế, bảo vệ hệ sinh thái và giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích tổng quan hệ thống, kết hợp phân tích nội dung và chủ đề các tài liệu khoa học, nhằm làm rõ khái niệm, vai trò, đặc điểm, nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế nông nghiệp vùng ven biển. Tổng quan các nghiên cứu cho thấy, phát triển kinh tế nông nghiệp ở vùng này cần quan tâm đến ưu thế về hệ sinh thái vùng nhằm tạo ra cơ cấu kinh tế phù hợp; lựa chọn các phương thức tổ chức quản lý; sử dụng và khai thác tài nguyên theo hướng tăng cường sự tham gia của cộng đồng, tăng cường năng lực quản lý rủi ro. Phát triển kinh tế nông nghiệp vùng ven biển đòi hỏi phải đổi mới đầu tư công và dịch vụ công, ưu tiên phát triển hạ tầng, phát triển nuôi biển, đa dạng hoá sinh kế của người dân, gắn sản xuất với chế biến, thị trường, giảm nghèo và áp dụng hiệu quả nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu.

    Tài liệu tham khảo

    Alam M.S. & Yousuf A. (2024). Fishermen’s community livelihood and socio-economic constraints in coastal areas: An exploratory analysis. Environmental Challenges. 14(September 2023): 100810. doi.org/10.1016/j.envc.2023.100810.

    American Economic Association (2025). What is economic? Retrieved from https://www.aeaweb. org/resources/students/what-is-economics on Feb 25, 2025.

    Apine E., Ramappa P., Bhatta R., Turner L.M. & Rodwell L.D. (2023). Challenges and opportunities in achieving sustainable mud crab aquaculture in tropical coastal regions. Ocean and Coastal Management. 242(August 2022): 106711. https://doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2023.106711.

    Chính phủ (2016). Nghị định số 40/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Truy cập từ https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=185148 ngày 25/2/2025.

    Chu Tiến Quang (2011). Về phát triển nông nghiệp các vùng ven biển. Tạp chí Cộng sản. Truy cập từ: https://tapchicongsan.org.vn/hoat-ong-cua-lanh-ao-ang-nha-nuoc/-/2018/2596/ve-phat-trien-nong-nghiep-cac-vung-ven-bien.aspx ngày 24/2/2025.

    Dethier J.J. & Effenberger A. (2012). Agriculture and development: A brief review of the literature. Economic Systems. 36(2): 175-205. https://doi.org/10.1016/j.ecosys.2011.09.003

    Đỗ Kim Chung (2018). Giáo trình Chính sách công, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật. tr. 9-10.

    Đỗ Kim Chung (2021). Giáo trình Kinh tế nông nghiệp. Nhà xuất bản Học viện Nông nghiệp. tr. 10-11; 147-149.

    Đỗ Thị Diệp & Nguyễn Văn Song (2016). Chiến lược sinh kế ứng phó biến đổi khí hậu vùng ven biển: Lý luận và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Phát triển, 229(II): 2-10.

    FAO (2025). Integration of agriculture into coastal area management. Retrieved from https://www.fao.org/ 4/w8440e/W8440e07.htm on Mar 4, 2025.

    Hasan M.K., Desiere S., D’Haese M. & Kumar L. (2018). Impact of climate-smart agriculture adoption on the food security of coastal farmers in Bangladesh. Food Security. 10(4): 1073-1088. doi.org/10.1007/s12571-018-0824-1.

    Hoàng Hồng Hiệp (2022). Phát triển bền vững ngành khai thác thủy sản tỉnh Hà Tĩnh. Tạp chí Phát triển bền vững Vùng. 12(1): 112-123.

    Hoàng Ngọc Khắc, Trịnh Quang Tú & Trần Văn Tam (2020). Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá các hệ thống nuôi trồng thủy sản ven biển thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu cho vùng ven biển Bắc Bộ - Bắc Trung Bộ. Tạp chí Khí tượng Thủy văn. 716(2): 51-62. doi.org/10.36335/VNJHM. 2020(716).

    Hossain M.S., Gain A.K. & Rogers K.G. (2020). Sustainable coastal social-ecological systems: how do we define “coastal”? International Journal of Sustainable Development and World Ecology. 27(7): 577-582. doi.org/10.1080/13504509.2020. 1789775

    Nguyễn Hải Hòa & Trần Thị Thanh Tâm (2016). Đánh giá nguy cơ tổn thương vùng ven biển dưới tác động của biến đổi khí hậu tại huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Tạp chí Khoa học Lâm nghiệp. 4: 4710-4722.

    Nguyễn Thành Phương, Nguyễn Mộng Cầm & Đinh Trần Ngọc Huyền (2024). Kinh nghiệm phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững trong bối cảnh cách mạng 4.0 thích ứng biến đổi khí hậu và bài học kinh nghiệm với Việt Nam. Tạp chí Khoa học và Kinh tế phát triển, Trường Đại Học Nam Cần Thơ. 26: 98-108.

    Nguyễn Thị Lan Hương, Lê Quỳnh Chi & Trần Thị Mỹ Linh (2021). Chuyển đổi mô hình và mở rộng sinh kế gắn với phát triển du lịch tại các làng nghề truyền thống ven biển Việt Nam. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Mở Hà Nội. 82: 3-5.

    Nguyễn Vũ Việt & Nguyễn Đức Phong (2019). Nghiên cứu đánh giá diễn biến chất lượng nước và đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước mặt các sông chính vùng ven biển đồng bằng Sông Hồng. Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thủy lợi và Môi trường. 65(6): 74-81.

    Panja A., Garai S., Maiti S., Bhattacharjee S., Zade S., Veldandi A., Sahani S., Dutta S., Reddy A.K. & Sankhala G. (2024). Climate adaptation in agricultural sector of coastal India: a comprehensive exploration of adaptation strategies. Mitig Adapt Strateg Glob Change. 29(92). doi.org/10.1007/s11027-024-10188-4.

    Phạm Cao Cường (2023). Chính sách phát triển kinh tế biển xanh của Ấn Độ. Tạp chí Khoa học Môi trường. 4(125): 1-12.

    Phạm Hải Bửu, Võ Thanh Dũng & Cao Quốc Nam (2010). Các giải pháp cải thiện sinh kế nông hộ trên lâm phần vùng ven biển Cà Mau. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 16a: 265-275.

    Phạm Thị Thanh Thuý & Đỗ Kim Chung (2022). Giải pháp kinh tế cho bảo tồn và phát triển rừng ngập mặn: Một số vấn đề lý luận và kinh nghiệm thực tiễn. Tạp chí Kinh tế và Phát triển. 305(2): 49-58.

    Samuelson P.A. & Nordhaus W.D. (2010). Economics (19th ed.). McGraw-Hill Education.

    Trần Thị Thúy Vân, Lưu Thế Anh, Hoàng Lưu Thu Thủy & Lê Bá Biên (2017). Sinh khí hậu và phát triển rừng ngập mặn ven biển tỉnh Thái Bình. Tạ̣p chí Khoa học, Đại học Quốc gia Hà Nội. 1: 90-99.

    Trần Thọ Đạt & Nguyễn Hoài Thu (2012). Biến đổi khí hậu và sinh kế ven biển. Diễn đàn phát triển Việt Nam. Nhà xuất bản Giao thông vận tải, Hà Nội.

    Tweeten L. (1989). Agricultural Economics. West Publishing Company.

    WB (2020). Resilient Shores: Vietnam’s Coastal Development between Opportunity and Disaster Risk. Washington, DC: World Bank.