PHẢN ỨNG SIÊU NHẠY CẢM Ở RỄ CÂY ĐẬU TƯƠNG NAM ĐÀN ĐỐI VỚI CHÌ

Ngày nhận bài: 05-09-2014

Ngày duyệt đăng: 10-10-2014

Ngày xuất bản: 06-08-2025

DOI: https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2014.12.7.

Lượt xem

0

Download

0

Số: Tập 12 Số 7 (2014)

Chuyên mục:

KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

Cách trích dẫn:

Chung, M. ., Diện, N., & San, N. (2025). PHẢN ỨNG SIÊU NHẠY CẢM Ở RỄ CÂY ĐẬU TƯƠNG NAM ĐÀN ĐỐI VỚI CHÌ. Tạp Chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 12(7), 1023–1028. https://doi.org/10.31817/tckhnnvn.2014.12.7.

PHẢN ỨNG SIÊU NHẠY CẢM Ở RỄ CÂY ĐẬU TƯƠNG NAM ĐÀN ĐỐI VỚI CHÌ

Mai Văn Chung (*) 1 , Nguyễn Đức Diện 1 , Nguyễn Đình San 1

  • Tác giả liên hệ: [email protected]
  • 1 Trường Đại học Vinh

    • Từ khóa

    CAT, chì-Pb2+, đậu tương, enzym, hydrogen peroxide, peroxide hóa lipid, phản ứng siêu nhạy-HR, SOD, superoxide

    Tóm tắt


    Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu về phản ứng siêu nhạy cảm (Hypersensitive response-HR) ở rễ cây đậu tương Nam Đàn (Glycine max (L.) Merr. cv. ND) - giống địa phương gắn liền với sản phẩm có thương hiệu “tương Nam Đàn” của tỉnh Nghệ An - dưới ảnh hưởng của ion kim loại nặng chì (Pb2+) ở các nồng độ 0,1mM, 0,5mM và 1,0mM. HR đã biểu hiện ở rễ đậu tương Nam Đàn sau 6 giờ tác động của Pb2+ với quá trình sinh tổng hợp sớm và mạnh mẽ dạng ôxy hoạt hóa hydrogen peroxide (H2O2), sự gia tăng phân giải lipid màng tế bào trong quá trình peroxide hóa lipid, đồng thời duy trì tỷ lệ thương tổn cao của các tế bào, trong khi gốc tự do superoxide O2.- tăng nhẹ. HR trong các nghiệm thức xử lý kim loại nặng luôn cao hơn đối chứng. Tương quan tỷ lệ giữa mức độ biểu hiện của HR và nồng độ Pb2+ không thực sự rõ ràng, tuy nhiên, 0,5mM và 1,0mM Pb2+ là các nồng độ cùng cho hiệu quả cảm ứng kích thích HR cao. Các enzyme superoxide dismutase-SOD và catalase-CAT duy trì độ hoạt động cao trong khoảng thời gian 6-48 giờ góp phần kiểm soát hàm lượng H2O2 và O2.- nội sinh trong HR.

    Tài liệu tham khảo

    Beauchamp C. and Fridovich I. (1971). Superoxide dismutase: improved assays and an assay applicable to acrylamide gels. Anal. Biochem., 44: 276-287.

    Becana M., Aparicio-Tejo P., Irigoyen J.J. and Sanchez-Diaz M. (1986). Some enzymes of hydrogen peroxide metabolism in leaves and root nodules of Medicago sativa. Plant Physiol., 82: 1169-1171.

    Bradford M.M. (1976). A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Anal. Biochem., 72: 248-254.

    Dey S.K., Dey J., Patra S. and Pothal D. (2007). Changes in the antioxidative enzyme activities and lipid peroxidation in wheat seedlings exposed to cadmium and lead stress. Braz. J. Plant Physiol., 19(1): 53-60.

    Dhindsa R.S., Plumb-Dhindsa P. and Thorpe T.A. (1981). Leaf senescence: correlated with increased levels of membrane permeability and lipid peroxidation, and decrease levels of superoxide dismutase and catalase. J. Exp. Bot., 32: 93-101.

    Doke N. (1983). Involvement of superoxide anion generation in the hypersensitive response of potato tuber tissues to infection with an incompatible race of Phytophthora infestans and to the hyphal wall components. Physiol. Mol. Plant Pathol., 23: 345-355.

    Hassan M. and Mansoor S. (2014). Oxidative stress and antioxidant defense mechanism in mung bean seedlings after lead and cadmium treatments. Turk. J. Agric. For., 38: 55-61.

    Heath R.L. and Packer L. (1968). Photoperoxidation in isolated chloroplasts. I. Kinetics and stoichiometry of fatty acid peroxidation. Arch. Biochem. Biophys., 125: 189-198.

    Hoglund S., Larsson S. and Wingsle G. (2005). Both hypersensitive and non-hypersensitive responses are associated with resistance in Salix viminalis against the gall midge Dasineura marginemtorquens. J Exp. Bot., 56: 3215-3222.

    Maffei M.E., Mithӧfer A., and Boland W. (2007). Insects feeding on plants: Rapid signals and responses preceding the induction of phytochemical release. Phytochemistry, 68: 2946-2959.

    Mai V.C., Bednarski W., Borowiak-Sobkowiak B., Wilkaniec B., Samardakiewicz S. and Morkunas I. (2013). Oxidative stress in pea seedlings leaves in response to Acyrthosiphon pisum infestation. Phytochemistry, 93: 49-62.

    Malecka A., Jarmuszkiewicz W. and Tomaszewska B. (2001). Antioxidative defense to lead stress in subcellular compartments of pea root cells. Acta Biochim. Pol., 48(3): 687-98.

    Mittler R., S. Vanderauwera, M. Gollery and F. Van Breusegem (2004). Reactive oxygen gene network of plants. Trends Plant Sci. 9: 490-498.

    Pontier D., Balague C. and Roby D. (1998). The hypersensitive response. A programmed cell death associated with plant resistance. CR Acad. Sci. III, 321: 721-734.

    Rodriguez-Serrano M., Romero-Puertas M.C., Pazmino D.M., Testillano P.S., Risueno M.C., del Rio L.A. and Sandalio L.M. (2009). Cellular response of pea plants to cadmium toxicity: Cross talk between reactive oxygen species, nitric oxide, and calcium. Plant Physiol., 150: 229- 243.

    Rueda A., Roman Y., Lobo M., and Pelaez C. (2011). Analysis of tomato seedling cell death in response to copper and paraquat induction. Trop. Plant Pathol., 36: 169-177.

    Sullivan Y.C. (1971). Techniques of measuring plant drought stress. In: Larson K.L. and Eastin J.D. (Eds.), Drought injury and resistance in crops. Crop Science Society of America, Madison, WI, p 1-8.