Ngày nhận bài: 19-03-2025
Ngày xuất bản: 21-03-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
TỔNG QUAN PHÁT TRIỂN KINH TẾ TUẦN HOÀN TRONG NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM
Từ khóa
Kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, nông nghiệp tuần hoàn, chất thải rắn, tái sử dụng
Tóm tắt
Nông nghiệp tuần hoàn là mô hình nông nghiệp tiên tiến, kết hợp giữa kinh tế tuần hoàn và nông nghiệp sinh thái, nhằm thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững và giảm thiểu tác động đến môi trường. Bài tổng quan này nhằm làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của nông nghiệp tuần hoàn thông qua phân tích tài liệu khoa học trong và ngoài nước về nông nghiệp tuần hoàn. Dữ liệu được thu thập từ các công trình liên quan, sử dụng các từ khóa chính như “kinh tế tuần hoàn”, “nông nghiệp tuần hoàn”, “phát triển bền vững” và “bài học kinh nghiệm”. Kết quả nghiên cứu cho thấy nông nghiệp tuần hoàn mang lại lợi ích toàn diện về kinh tế, xã hội và môi trường thông qua việc tái sử dụng hiệu quả phụ phẩm nông nghiệp và chất thải chăn nuôi. Tuy nhiên, để phát triển bền vững nông nghiệp tuần hoàn, cần xây dựng các cơ chế chính sách rõ ràng và hỗ trợ cải tiến khoa học kỹ thuật, đặc biệt là ở quy mô hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ. Nghiên cứu đóng góp vào nền tảng lý luận và thực tiễn cho việc định hình các chính sách nông nghiệp tuần hoàn, hướng tới nâng cao giá trị gia tăng và phát triển nông nghiệp bền vững cho Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
Bianchi F., Beek C.V., Winter D.D. & Lammers E. (2020). Opportunities and Barriers of Circular Agriculture Insights from a Synthesis Study of the Food & Business Research Programme. Food & Business Knowledge Platform.
Bộ NNPTNT (2019). Thông tư số 19/2019/TT-BNNPTNT quy định việc thu gom, xử lý, sử dụng phụ phẩm cây trồng.
Bộ NNPTNT (2021). Thông tư số 12/2021/TT-BNNPTNT hướng dẫn việc thu gom, xử lý chất thải chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp tái sử dụng cho mục đích khác.
Chu Khôi (2024). Ưu tiên phát triển các mô hình xanh, kinh tế tuần hoàn để bảo vệ môi trường ngành thuỷ sản. Truy cập từ https://vneconomy.vn/uu-tien-phat-trien-cac-mo-hinh-xanh-kinh-te-tuan-hoan-de-bao-ve-moi-truong-nganh-thuy-san.htm ngày 21/11/2024.
Creswell J.W. (2013). Qualitative inquiry and research design - Choosing among five approaches. SAGE Publications.
Đỗ Thị Lan, Nguyễn Kim Ngọc & Nguyễn Ngọc Sơn Hải (2022). Nghiên cứu mô hình xử lý rác thải hữu cơ ở quy mô hộ gia đình phục vụ xây dựng nông thôn mới. Tạp chí Khoa học Đại học Tân Trào.
: 116-122.
Hà Thị Giang (2022). Kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp ở Việt Nam - Thực tiễn và một số khuyến nghị. Tạp chí Con số và Sự kiện 7: 10-13.
Helgason K.S., Kenneth I. & Alex J. (2021). Circular agriculture for sustainable rural development. (2021). Development Research Branch, Economic Analysis and Policy Division, UN DESA.
Huang X. (2011). Models of Circular Economy on Agriculture in Yunnan Province. Energy Procedia. 5: 1078-1083.
Lại Văn Mạnh, Nguyễn Trọng Hạnh, Trần Thị Tuyến & Nguyễn Thị Thanh Huyền (2023). Tiêu chí đánh giá kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường.
Mai Lan Phương & Nguyễn Thị Minh Hiền (2024). Chính sách nông nghiệp tuần hoàn ở Việt Nam. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.
(7): 906-915.
Nguyễn Đình Đáp (2021). Kinh tế tuần hoàn: Những vấn đề lý luận và thực tiễn. Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
Nguyễn Thị Hồng Sâm (2023). Kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi ở Việt Nam. Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương. tr. 19-21.
Nguyễn Phú Hòa, Hoàng Thế Vinh, Vũ Văn Quang & Trương Phước Thiên Hoàng (2023). Tiềm năng phát triển nông nghiệp tuần hoàn tại Thành phố Hồ Chí Minh. Kỷ yếu Hội thảo khoa học: Ứng dụng khoa học và công nghệ trong xây dựng các mô hình kinh tế tuần hoàn phục vụ phát triển kinh tế xã hội TP.HCM. Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguyễn Thế Kiên (2023). Một số giải pháp phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp Việt Nam. Tạp chí Quản lý Nhà nước. 329: 90-94.
Nguyễn Xuân Hồng (2020). Cơ sở thực tiễn và động lực thúc đẩy phát triển nông nghiệp tuần hoàn tại Việt Nam: Kinh tế VAC. Truy cập từ https://kinhtenongthon.vn/co-so-thuc-tien-va-dong-luc-thuc-day-phat-trien-nong-nghiep-tuan-hoan-tai-viet-nam-kinh-te-vac-post38469.html ngày 05/06/2024.
Nguyễn Thanh Bình, Đoàn Tấn Sang, Lê Nguyễn Đoan Khôi, Lê Thị Xuân An, Nguyễn Minh Tú & Nguyễn Hồng Quân (2022). Khung pháp lý và tiềm năng ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. 58: 182-190.
Phan Tuấn Anh (2023). Nông nghiệp tuần hoàn - một số mô hình thành công trên thế giới và kinh nghiệm cho Việt Nam. Tạp chí Khoa học Xã hội. 8(300): 6-17.
Phạm Huệ (2024). Kinh tế tuần hoàn trong thủy sản: Góc nhìn từ ngành tôm. Hội thảo “Ứng dụng công nghệ trong quản lý môi trường và dịch bệnh trong nuôi trồng thuỷ sản”. Học viện Nông nghiệp Việt Nam - Khoa Thủy sản Truy cập từ https://khoathuysan.vnua.edu.vn/kinh-te-tuan-hoan-trong-thuy-san-goc-nhin-tu-nganh-tom.html ngày 06/05/2024.
Posthumus B. (2019). Circular agriculture in low and middle income countries. Food and Business Knowledge Platform, The Hague, The Netherlands
Quốc hội (2020). Luật số 72/2020/QH14 - Luật Bảo vệ Môi trường.
Thủ tướng Chính Phủ (2022). Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 28 tháng 01 năm 2022 phê duyệt Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Trần Thị Thanh Nga & Võ Thị Thu Em (2022). Hệ thống tuần hoàn (RAS) - xu hướng nuôi trồng thủy sản bền vững. Tạp chí Khoa học - Đại học Phú Yên. 11(20): 49-58.
Tran Thi Phuong (2024). Evaluating the organic fertilizer production model following a circular economy orientation at BAVIFA cooperative, Ba Vi district, Hanoi city Master Thesis, Hanoi University of Science, Vietnam.
Van Bodegom A., Van Middelaar J. & Metz N. (2019). Circular Agriculture in Low and Middle Income Countries. Discussion paper, Food & Knowledge Plat. Retrieved from https://knowledge 4food.net/ wp-content/uploads/2020/03/191016_fbkp-circular-agriculture-lmics_discussionpaper.pdf on May 06, 2024.
Vũ Lộc & Ngọc Ánh (2022). Thái Lan đề cao mô hình Sinh học - Tuần hoàn - Xanh trong phát triển kinh tế khu vực. Truy cập từ https://baotintuc.vn/the-gioi/thai-lan-de-cao-mo-hinh-sinh-hoc-tuan-hoan-xanh-trong-phat-trien-kinh-te-khu-vuc-202211141 33059990.htm ngày 06/05/2024.
Võ Hữu Công, Nguyễn Đức Cảnh, Nông Hữu Dương, Nguyễn Xuân Hoà, Lê Thị Thu Hương, Vũ Ngọc Hiệu, Phạm Minh Hẹn, Nguyễn Hoàng Minh & Đỗ Thế Văn (2024). Cơ sở khoa học và thực tiễn về thu gom, xử lý, sử dụng chất thải rắn chăn nuôi có nguồn gốc hữu cơ cho cây trồng theo hướng nông nghiệp tuần hoàn. Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Thái Nguyên. 229: 269-276.