Ngày nhận bài: 30-07-2014
Ngày duyệt đăng: 21-10-2014
Ngày xuất bản: 06-08-2025
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG CHUYỂN ĐẶC TÍNH KHÁNG BỆNH MỐC SƯƠNG TỪ KHOAI TÂY DẠI SANG KHOAI TÂY TRỒNG THÔNG QUA DUNG HỢP TẾ BÀO TRẦN
,
Vũ Thị Hằng
1, 2
,
Nguyễn Thị Thủy
1, 2
,
Đỗ Thị Thu Hà
1, 2
,
Ramona Thieme
1, 2
,
Thilo Hammann
1, 2
,
Nguyễn Quanh Thạch (*)
1, 2
Từ khóa
Con lai soma, mốc sương, kháng mốc sương, Rpi-blb1, Rpi-blb3
Tóm tắt
Bài báo trình bày các kết quả đánh giá tính kháng bệnh mốc sương của các con lai soma tạo được qua dung hợp tế bào trần giữa các giống khoai tây trồng loài S. tuberosum (Delikat, Rasant, Agave, Atlantic) với các dòng khoai tây dại mang đặc tính kháng bệnh mốc sương thuộc các loài S. bulbocastanum, S. pinatisectum, S. tarnii. Nghiên cứu đã sử dụng một hệ thống các phương pháp đánh giá tính kháng bệnh mốc sương bao gồm phương pháp lây nhiễm trên lá đơn tách rời (Detached leaflet assay), trên lát cắt củ (Tuber slice test) và phương pháp lây nhiễm trên đồng ruộng (Field test). Kết quả đánh giá đã phát hiện thấy chỉ các con lai soma của tổ hợp lai giữa S. bulbocastanum với giống khoai tây trồng Delikat có biểu hiện tính kháng bệnh mốc sương cao. Qua phân tích bằng chỉ thị phân tử có sử dụng các mồi đặc hiệu cho các gen kháng bệnh mốc sương Rpi-blb đã phát hiện dòng dại S. bulbocastanum và các con lai soma của nó đều có mặt gen kháng Rpi-blb1 và Rpi-blb3. Điều này chứng tỏ gen kháng bệnh mốc sương đã được chuyển từ khoai tây dại sang khoai tây trồng thông qua dung hợp tế bào trần.
Tài liệu tham khảo
Bernd Truberg, Thilo Hammann, Ulrich Darsow, hans-Peter Piepho (2008). Empirical comparision of different methods for correcting late blight (Phytophthora infestans [Mont.] de Bary) data for maturity in selection experiments of potato (Solanum tuberosum subsp. Tuberosum). Journal for Plant Culture, 61(3): 77-81.
Darsow U (2008): Pre-breeding for Quatitative resistance of potato to late blight. Institute of Agriculture Crops in Gross Luesewitz in the department research in BMELV.
Hammann T, Truberg B, Thieme R (2009). Improving Resistance to Late Blight (Phytophthora infestans [Mont.] de Bary) by using Interspecific Crosses in Potato (Solanum tuberosum ssp.). Proc 3rd Symp on Plant Protetion and Plant Health in Europe, Berlin, pp. 428-436.
Hoàng Thị Giang, Đỗ Thị Thu Hà, Vũ Thị Hằng, Nguyễn Thị Thủy, Nguyễn Quang Thạch, Ramona Thieme, Thilo Hammann (2013). Nghiên cứu tạo, đánh giá con lai soma khác loài giữa các giống khoai tây trồng Solanum bulbocastanum (2n=4x=48) và các dòng khoai tây dại Solanum bulbocastanum , Solanum tarnli, Solanum pinatisectum (2n=2x=24) mang khả năng kháng bệnh mốc sương bằng dung hợp tế bào trần. Tạp chí NN&PTNT, 22: 3-10
Leontine Colon, Bent Nielsen and Ulrich Darsow (2004). Eucablight protocol Detached leaflet assay for foliage blight resistance.
Lokossou AA, Park TH, van Arkel G, Arens GM, Ruyter-Spire C, Morales J, Whisson SG, Birch PRJ, Visser RGF, Jacobsen E, van der Vossen EAG (2009). Exploiting knowledge of R/aAvr genes to rapidly clone a new LZ-NBS-LRR family of late blight resistance genes from potato linkage group IV. Mol Plant Microbe Interact, 22: 630-641
Lokossou AA, Rietman H, Wang M, Krenek P, van der Schoot H,Henken B, Hoekstra R, Vlesshouwers VGAA, van der Vossen EAG, Visser RGF, Jacobsen E and Vosman B (2010). Diversity, distribution, and evolution of Solanum bulbocastanum late blight resistnce genes. Mol Plant- Microbe Interaction, 23: 1206-1216.
Mattheij WM, Puite KJ (1992). Tetraploid potato hybrids through protoplast fusion and analysis of their performance in the field. Theor Appl. Genet, 83: 807-812.
Szczerbakowa A, Boltowicz D, Lebecka R, Radomski P, Wielgat B (2005). Characteristics of the interspecific somatic hybrids Solanum pinnatisectum (+) S. tuberosum H-8105. Acta Physiol Plant, 3a(27): 265-273.
Song JQ, Brandeen JM, Naess SK, Raasch JA, Wielgus Sm, Haberlach GT, Liu J, Kuang HH, Austin-Phillips S, Buell CR,Helgeson JP, Jiang JM (2003). Gene RB cloned from Solanum bulbocastanum confers broad spectrum resistance to potato late bight. Proc Natl AcadSci USA 100: 9128-9133
Thach N Q, Frei U, Wenzel G (1993). Somatic fusion for combining virus resistance in Solanum tuberosum L. Theor Appl. Genet, 85: 863-867
Thieme R, Darsow U, Gavrilenko T, Dorokhov D, Tiemann H (1997) Production of somatic hybrids between S.tuberosum L. and late blight resistan Mexican wild potato species. Euphytica, 97: 189-200.
Thieme R, Thomas T, Heimbach U and Gavrilenko T (2000) Incorporation sand testing of new geneitc sources for virus resistance in potato. Global res Devel1, 271-278.
Thieme T, Rakosy-Tican E, Gavrilenko T, Antonova O, Schubert J, Nachtigall M, Heimbach U (2008). Novel somatic hybrids(Solanum tuberosum L+ S. tarnii) and their fertile BC1 progenies express extremely resistance to potato virus Y and late blight. Theor Appl Genet, 116: 691-700.
Thieme R, Rakosy E, Nachtigall M, Schubert J, Hammann T, Antonova O, Gavrilenko T, Heimbach U, Thieme T (2010). Chacracterization of the multiple resiatance traits of somatic hybrids between Solanum cardiophyllum Lindl. and two commercial potato cultivars. Plant Cell Rep, 29: 1187-1201.
Oosumi T, Rockhold DR, Maccree MM (2009). Gene Rpi-bt1 from Solanum bulbocastanum confers resistance to late blight in transgenic potatoes. Am.J.Pot Res, 86: 456-465.
van der Vossen EA, Sikkema A, Hekkert BL, Gros J, Stevents P, Musken M, Wouters D, Peteira A, Stiekema W, and Alleft S (2003). An ancient R genes from the wild potato species Solanum bulbocastanum confers broad-spectrum resistance to Phytophthora infestans in cultivated potato and tomato. Plant Journal, 36: 867-882
van der Vossen EA, Gros J, Sikkema A, Musken M, Wouters D, Pereira A, and Allefs S (2005). The Rpi-blb2 gene from Solanum bulbocastanum is an Mi-1 gene Homolog confering broard-spectrum late blight resistance in potato. Plant Journal, 44: 208-222.
Wang M, Allefs S, van den Berg RG, Vleeshouwers VG, van der Vossen EA, Vosman B (2008). Allele mining in Solanum: conserved homologues of Rpi-blb1 are identified in Solanum stoloniferum. Theor Appl Genet, 116(7): 933-943.