Tập 12 Số 2 (2014)

Giống lúa Bắc thơm số 7 kháng bệnh bạc lá (BT7KBL) được chọn tạo bằng phương pháp lai trở lại (backcross) (Bắc thơm số 7/IRBB21) và chọn lọc cá thể. BT7KBL kháng vừa với chủng số 14 và kháng cao với chủng số 5 và chủng số 3. BT7KBL có các đặc điểm nông sinh học như giống Bắc thơm số 7 (BT7), thời gian sinh trưởng ngắn (vụ xuân 130-135 ngày, vụ mùa 103-105 ngày), năng suất khá, ổn định (trung bình đạt 5,0-5,5 tấn/ha), chất lượng gạo ngon. BT7KBL thích hợp gieo cấy trong vụ xuân muộn và mùa sớm. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã công nhận giống này và cho mở rộng sản xuất ở các tỉnh phía Bắc.

Kết quả đánh giá một số đặc tính sinh trưởng và ra hoa của dòng Đào phai GL2-2 trong tập đoàn cây hoa Đào phai tại vườn lưu giữ giống của Viện nghiên cứu Rau Quả cho thấy dòng GL2-2 có nhiều ưu điểm hơn so với giống Đào phai địa phương ĐP2 đang được trồng phổ biến hiện nay. Các chỉ tiêu chất lượng như số lượng cánh hoa, đường kính đóa hoa, tỷ lệ hoa nở trên cành và độ bền cành hoa tự nhiên đều khá ổn định và cao hơn so với đối chứng ĐP2. Trồng thử nghiệm ngoài sản xuất dòng Đào phai GL2-2 ở một số điều kiện sinh thái vùng đồng bằng và trung du Bắc bộ (ĐB&TDBB) cũng cho thấy sự khác biệt rõ rệt về số lượng cánh hoa; đường kính hoa; tỉ lệ hoa nở và độ bền cành hoa của dòng Đào phai GL2-2 và giống ĐP2 với mức tin cậy  P = 95%. Đặc biệt, chất lượng hoa và hiệu quả kinh tế so với giống đối chứng của dòng Đào phai GL2-2 trồng ở Thái Nguyên cao hơn rất nhiều khi trồng ở Hà Nội và Hải Dương.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá (i) đặc tính quang hợp và tích luỹ chất khô của dòng lúa ngắn ngày mới chọn tạo DCG66 trên các mức đạm bón khác nhau trong điều kiện nhà lưới ở vụ xuân 2013 tại trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội và (ii) đánh giá năng suất của dòng lúa này trên các mức đạm và mật độ cấy khác nhau trong vụ xuân 2013 và vụ mùa 2013 tại Thái Nguyên và Lào Cai. Thí nghiệm trong chậu tại Đại học Nông nghiệp Hà Nội gồm hai công thức bón đạm là N1 (0,5 gN/chậu) và N2 (1,0 gN/chậu), giống Khang Dân 18 (KD18) được sử dụng làm đối chứng. Thí nghiệm đồng ruộng tại Thái Nguyên và Lào Cai bao gồm 4 công thức bón đạm là P1 (80 kgN/ha), P2 (100 kgN/ha), P3 (120 kgN/ha) và P4 (140 kgN/ha) và 3 công thức mật độ cấy là M1 (25 khóm/m2), M2 (35 khóm/m2) và M3 (45 khóm/m2). Kết quả thí nghiệm trong chậu cho thấy số nhánh đẻ tối đa của dòng DCG66 tương đương với giống đối chứng KD18, tuy nhiên diện tích lá của dòng DCG66 cao hơn so với KD18 trên cả hai mức đạm bón. Cường độ quang hợp (CĐQH) của DCG66 tương đương với KD18 ở giai đoạn đẻ nhánh nhưng lại cao hơn KD18 ở giai đoạn sau trỗ ở cả 2 công thức bón đạm. So với KD18, CĐQH của DCG66 có tương quan thuận và chặt hơn với độ dẫn khí khổng ở giai đoạn đẻ nhánh và cũng tương quan thuận, chặt hơn với hàm lượng đạm trong lá ở giai đoạn sau trỗ. Ở giai đoạn đẻ nhánh, khối lượng chất khô (KLCK) của DCG66 cao hơn so với KD18 ở cả hai mức đạm bón do có KLCK ở các bộ phận rễ, thân và lá đều cao hơn giống đối chứng. Ở giai đoạn sau trỗ, tuy KLCK của DCG66 tương đương với KD18 nhưng KLCK ở lá và bông của DCG66 lại cao hơn so với KD18. Năng suất cá thể của DCG66 tương đương với KD18 ở công thức N1 nhưng cao hơn KD18 ở công thức N2 do có số hạt trên bông cao hơn. Kết quả thí nghiệm đồng ruộng cho thấy năng suất của DCG66 đạt cao nhất ở công thức P3M2 tại Thái Nguyên (63,3 tạ/ha trong vụ xuân và 70,3 tạ/ha trong vụ mùa) và công thức P2M3 tại Lào Cai (62,4 tạ/ha trong vụ xuân và 64,9 tạ/ha trong vụ mùa).

Thời gian cung cấp đạm (N) cho cây đậu có ảnh hưởng đến việc hình thành và cố định N của nốt sần (Ohyama et al., 2011), đề tài “Ảnh hưởng của thời gian phun đạm lên năng suất đậu phộng HL25 (Arachis hypogaea L.) tại nhà lưới” được thực hiện nhằm xác định thời gian phun N thích hợp để tăng năng suất và chỉ số thu hoạch cho đậu phộng. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên với 5 nghiệm thức phun N (2% phân urea, 46% N) vào lúc 15, 22, 29 và 36 ngày sau khi gieo (NSKG) và đối chứng không phun N; 10 lần lặp lại, tổng số 50 chậu. Kết quả thí nghiệm cho thấy khi phun N ở những thời gian khác nhau không làm ảnh hưởng đến chiều dài rễ, số nhánh, số hạt chắc trên trái. Phun N lúc cây 36 NSKG làm tăng số trái chắc trên cây (16,2 trái/cây), khối lượng trái trên cây (22,0 g/cây), khối lượng hạt trên cây (17,2g/cây) và chỉ số thu hoạch (0,59).

Phương pháp sắc ký lỏng khối phổ đã được nghiên cứu để phát hiện đồng thời tồn dư nhóm phenicol gồm chloramphenicol (CAP), thiamphenicol (TAP) and florfenicol (FF) trong một số sản phẩm có nguồn gốc động vật (thịt lợn, thịt gà, tôm và cá). Nghiên cứu đã tiến hành tối ưu hóa điều kiện tách chiết lỏng-lỏng và chiết pha rắn, tiếp theo các thông số thẩm định độ chính xác phương pháp cũng được xác định thông qua các mẫu củng cố các chất chuẩn ở các nồng độ quan tâm. Kết quả cho thấy, độ thu hồi TAP, FF và CAP tương ứng dao động từ 83 đến 105%; từ 91,2 đến 103,1% và từ 83,0 đến 99,2% với độ lệch chuẩn tương đối (RSD) của ba lần lặp lại bé hơn 4,3%. Giới hạn định lượng (LOQ) nằm trong khoảng 0,01 đến 0,3 ng/g, không chỉ đối với cả ba chất chuẩn được thử, cho phép phân tích các kháng sinh này trong sản phẩm động vật ở mức vết. Phương pháp này có thể được ứng dụng để phân tích các chất trong nhóm phenicol tồn dư trong một số loại thịt động vật có trên thị trường.

Sử dụng máy toàn đạc điện tử để đo đạc trực tiếp ngoài thực địa và dùng các phần mềm chuyên ngành như MicroStation, Famis, Pronet trong việc xử lý số liệu và biên tập bản đồ là rất phổ biến trong công tác đo đạc bản đồ địa chính hiện nay. Kết quả ứng dụng công nghệ tin học trong việc thành lập bản đồ địa chính xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định theo phương pháp toàn đạc là sơ đồ lưới khống đo vẽ với 219 điểm, trong đó có 20 điểm Địa chính cấp cao và tờ bản đồ địa chính hoàn chỉnh với tổng diện tích là 1.166,99ha. Bản đồ địa chính xã Phước Lộc gồm 16 mảnh bản đồ tỷ lệ 1:2000, 23 mảnh bản đồ tỷ lệ 1:1000  được lưu trữ dưới dạng file số trên máy tính và bản in giấy, đi kèm với bản đồ địa chính là những bảng biểu thống kê về diện tích đất đai theo từng đối tượng và mục đích sử dụng đất. Đây là tài liệu quan trọng giúp các cơ quan nhà nước quản lý đất đai một cách chính xác, tiện dụng và thống nhất.

Lở đất sảy ra thường xuyên tại các vùng núi, nhất là vào mùa mưa tại vùng nhiệt đới như ở Việt Nam. Lở đất có thể tác động nghiêm trọng đến việc sử dụng đất và hoạt động của người dân tại các vùng núi cao. Do đó, xác định những tác hại của lở đất rất có ý nghĩa cho người sử dụng đất và các cấp chính quyền địa phương trong từng vùng xác định từ đó đề xuất các loại hình sử dụng đất thích hợp nhất. Ảnh hưởng của lở đất được phân tích chi tiết trên địa bàn huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình dựa trên các phương pháp kinh tế. Kết quả cho thấy tác hại của lở đất ở đây rất lớn cho sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, khu dân cư và hệ thống đường giao thông, trong đó tác hại xảy ra lớn nhất là đối với đường giao thông. Bên cạnh đó kết quả cũng chỉ ra những giai đoạn quan trọng của các loại hình sử dụng đất cần có những giải pháp để tránh hoặc giảm thiểu những tác hại khi sảy ra lở đất. Nghiên cứu cũng mang đến những cảnh báo cần thiết với người sử dụng đất ở các vùng đồi núi khác ở Việt Nam trong điều kiện biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, việc xác định hết những tác động của lở đất không đơn giản, cần có sự nghiên cứu ở nhiều lĩnh vực khác như môi trường, con người... ở hiện tại, tương lai và trong thời kỳ dài.

Phần lớn các máy gặt đập liên hợp mini không có hệ thống làm sạch hoặc có thì cũng ở dạng rất đơn giản. Hệ thống làm sạch áp dụng cho máy gặt đập liên hợp mini phải gọn, nhẹ mà vẫn đảm bảo tính năng làm việc của máy Lực quán tính phát sinh trong quá trình làm việc của hệ thống sàng là rất lớn, gây rung động cho toàn hệ thống, giảm chất lượng làm việc của máy. Lực quán tính này cần phải được cân bằng. Trong bài báo này, chúng tôi đề xuất một giải pháp cân bằng hệ thống làm sạch, tính toán các thông số cơ bản của cơ cấu cân bằng đề xuất, đáp ứng được yêu cầu của việc bố trí trong không gian hạn chế của máy gặt đập liên hợp mini.

Hiện nay, công cụ để nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán lựa chọn khi ra quyết định còn nhiều hạn chế, đặc biệt là các công cụ để nắm bắt được kết quả kinh doanh trong tương lai của các doanh nghiệp. Phương pháp san bằng mũ là một trong các công cụ phù hợp để dự báo chuỗi số liệu theo thời gian. Bài viết giới thiệu kết quả vận dụng phương pháp này để dự báo doanh thu cho các công ty niêm yết trong ngành thép của Việt Nam. Kết quả dự báo cho thấy, doanh thu quý 1 năm 2013 của Công ty cổ phần Hoa Sen (HSG) là 2.488 tỷ đồng, doanh thu của Công ty cổ phần Liên hữu Á Châu (HLA) là 1.820 tỷ đồng và doanh thu của Công ty Thép Việt – Ý (VIS) là 1.156 tỷ đồng. Nghiên cứu cũng đánh giá mức độ sai số của kết quả dự báo và đưa ra khuyến cáo cho các nhà quản lý, nhà đầu tư trong việc ra quyết định.

Tỉnh Phú Thọ có vị trí trung tâm ở vùng miền núi phía Bắc Việt Nam, là cầu nối vùng Tây Bắc với Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Lợi thế nổi bật của du lịch Phú Thọ là mảnh đất cội nguồn của dân tộc với 02 di sản văn hóa thế giới, 1.372 di tích lịch sử văn hóa, 260 lễ hội, hơn 13.000 hiện vật qua các thời kỳ xây dựng và phát triển đất nước. Đây là kho tàng di sản văn hóa vô giá, là niềm tự hào của vùng đất mạch nguồn trong dòng chảy lịch sử mấy ngàn năm của dân tộc. Nhưng, đến nay du lịch cội nguồn ở Phú Thọ vẫn chưa thật sự là “điểm dừng chân” của du khách. Bài viết này góp phần phản ánh rõ thực trạng phát triển du lịch cội nguồn ở Phú Thọ, từ đó đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch cội nguồn trên địa bàn tỉnh.

Mục đích của nghiên cứu nhằm đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi trường và đề xuất những giải pháp góp phần hoàn thành các tiêu chí này trong xây dựng nông thôn mới của huyện Thạch Thất. Qua nghiên cứu cho thấy hiện nay toàn huyện còn 23,06% hộ dân sử dụng nước chưa đạt tiêu chuẩn vệ sinh, chủ yếu từ nguồn nước giếng, 24,38% hộ gia đình sử dụng nhà tiêu không đạt tiêu chuẩn, tỷ lệ này ở các xã điều tra là 38,00% và mức độ ô nhiễm môi trường đặc biệt là ô nhiễm chất thải rắn đang là những vấn đề địa phương cần phải quan tâm giải quyết. Các yếu tố: cơ chế chính sách; nhận thức, ý thức của người dân; điều kiện kinh tế của địa phương, hộ gia đình và các hoạt động sản xuất kinh doanh ảnh hưởng đến môi trường địa phương. Từ quá trình khảo sát, nghiên cứu cũng đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, thúc đẩy việc cung cấp nước sạch và các công trình vệ sinh được đảm bảo góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Mục tiêu tổng quát của bài viết là tìm hiểu hành vi người tiêu dùng đối với sản phẩm may mặc của Công ty May 10 trên địa bàn quận Long Biên. Các kết quả nghiên cứu chủ yếu dựa trên số liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn 120 khách hàng ở năm 2013. Kết quả điều tra cho thấy rằng phần lớn khách hàng mua sản phẩm may mặc cho bản thân sử dụng, khi các quần áo của họ bị cũ. Họ thường mua tại các cửa hàng của công ty, sản phẩm họ thích mua nhất là áo sơ mi và quần kaki. Tần suất mua của khách hàng cũng không nhiều, chủ yếu là 1-2 lần trong năm. Khách hàng tương đối thỏa mãn với các yếu tố liên quan đến nhân viên bán hàng; độ bền, kiểu dáng và giá bán của các sản phẩm may mặc. Phân tích nhân tố khám phá cho thấy hành vi mua của người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi 6 nhóm nhân tố chính là: giá bán, uy tín và vẻ bề ngoài của sản phẩm, nhân viên bán hàng, nhóm tham khảo, tiện nghi của cửa hàng bán sản phẩm, và sự phù hợp với cơ thể. Trong các biến số được đưa vào mô hình ước lượng, biến chất lượng sản phẩm có ảnh hưởng lớn nhất đến dự định mua của người tiêu dùng, khách hàng nam giới có nhiều khả năng sẽ mua sản phẩm may mặc của công ty hơn so với khách hàng nữ. Cuối cùng, bài viết đưa ra một số đề xuất liên quan đến phát triển các sản phẩm may mặc chất lượng cao, đa dạng hóa chủng loại sản phẩm và hoàn thiện chính sách giá nhằm giúp công ty thu hút thêm khách hàng và từ đó tăng lượng bán.

Những năm gần đây, thực trạng thiếu tôm nguyên liệu cho chế biến ở Cà Mau xảy ra phổ biến, đe dọa tính bền vững của cả ngành nuôi và chế biến tôm của Tỉnh. Nguyên nhân xuất phát từ việc công suất chế biến được đầu tư quá nhanh trong khi sản lượng tôm lại chưa tăng tương ứng. Sự phát triển rời rạc, tự phát giữa các khâu trong chuỗi sản xuất, chế biến tôm là nguyên nhân chính gây ra sự thiếu hụt này. Giải pháp đã được đề ra đó là phải có các liên kết giữa khâu nuôi và chế biến tôm. Tuy nhiên, quá trình hình thành và phát triển những liên kết này đang gặp rất nhiều khó khăn. Có nhiều yếu tố tác động đến khả năng hình thành và phát triển của các liên kết nhưng 3 yếu tố chính là khung pháp lí, quy hoạch và vai trò của chính quyền. Sử dụng kết quả nghiên cứu tại Cà Mau năm 2013, bài viết tập trung phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp tăng cường liên kết giữa nuôi và chế biến tôm tại Cà Mau trong thời gian tới.

Khu vực nông thôn được coi là thị trường tiềm năng cho các doanh nghiệp trong nước mở rộng sản xuất kinh doanh. Nghiên cứu này tập trung phân tích thay đổi cơ cấu tiêu dùng của hộ gia đình nông thôn vùng đồng bằng Bắc Bộ và gợi ý các cơ hội để doanh nghiệp trong nước có thể chiếm lĩnh thị trường ở khu vực này. Kết quả phân tích cho thấy cơ cấu tiêu dùng của hộ gia đình nông thôn thay đổi theo hướng tăng tỷ trọng tiêu dùng đối với các nhóm hàng phục vụ nhu cầu đầu tư phát triển và hưởng thụ. Các nhóm hàng thực phẩm chế biến, đồ dùng và thiết bị học tập, đi lại và các mặt hàng phục vụ sinh hoạt hàng ngày được nhận diện là đem lại nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước. Mặt khác, sự gia tăng đáng kể tỷ lệ người dân nông thôn tiêu dùng chủ yếu hàng Việt Nam cũng được coi là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong nước chiếm lĩnh thị trường nông thôn.

Đây là nghiên cứu đánh giá tác động của thương mại quốc tế và bảo hộ tới tiền lương căn cứ bởi sự không đồng nhất trong những kỹ năng của người lao động qua các ngành công nghiệp sản xuất của Thái Lan. Tác giả xuất phát từ mô hình lý thuyết của Ohnsorge and Trefler (2007) – một mô hình cân bằng đối với sự khác biệt qua các kỹ năng và ước lượng mô hình sử dụng dữ liệu vi mô của Thái Lan. Các kết quả cho thấy thuế quan và hàng rào phi thuế quan là các chỉ tiêu đo lường bảo hộ có ý nghĩa tác động làm giảm tiền lương. Xuất nhập khẩu là các chỉ tiêu đo lường thương mại quốc tế. Xuất khẩu có ý nghĩa tác động làm tăng trong khi nhập khẩu không có ý nghĩa tác động làm giảm tiền lương. Những kết luận này có ý nghĩa lớn và đồng nhất với các nghiên cứu đã đưa ra trước đây.

Lai đỉnh là phương pháp lai rất phổ biến trong chọn giống. Đơn giản nhất là lai đỉnh toàn phần, ít dùng hơn là lai đỉnh không toàn phần. Lai đỉnh toàn phần được thiết kế và phân tích dựa vào thiết kế thí nghiệm kiểu khối ngẫu nhiên đủ (RCBD) còn lai đỉnh không toàn phần dựa vào thiết kế thí nghiệm khối ngẫu nhiên không đủ cân đối (BIBD) và cân đối một phần (PBIBD).  Thiết kế RCBD đã quá quen thuộc nên chúng tôi chỉ giới thiệu sơ qua khi trình bày chương trình máy tính Linetest (1). Ở đây chúng tôi trình bày BIBD gồm thiết kế, cách phân tích, các đoạn chương trình trong R, SAS và chương trình máy tính Topbibd (2).

Trong giai đoạn đầu của việc chọn giống, khi có rất nhiều dòng mới cần sàng lọc để giữ lại một số dòng có triển vọng, các nhà nghiên cứu thường dùng thiết kế thí nghiệm bổ sung (hay tăng cường). Đây là kiểu thiết kế đơn giản, dễ bố trí, dễ phân tích nhưng độ chính xác không cao. Trong bài này chúng tôi giới thiệu sơ qua thiết kế bổ sung và cách phân tích số liệu, sau đó đưa ra các kết quả khi sử dụng các bộ chương trình thống kê Irristat, Cropstat, Minitab, SPSS, Statistica, Jmp và nêu ra nhận xét cá nhân về các kết quả này.