Tập 23 Số 1 (2025)

Địa liền là loại cây thân thảo, sống lâu năm, được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền có tác dụng trong điều trị đau nhức xương khớp, chống viêm, phù nề. Tại Việt Nam có khoảng 9-10 loài khác nhau thuộc chi Kaempferia. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định loài Địa liền thu thập tại Vườn quốc gia Kon Ka Kinh bằng phương pháp hình thái quan sát mô tả thân rễ, lá, hoa và phương pháp mã vạch ADN. Kết quả nghiên cứu cho thấy một số đặc điểm chính như thân rễ phình thành nhiều củ cạnh nhau, vỏ ngoài có màu nâu vàng. Lá đơn, hình bầu dục dài 7-9cm, rộng 5-7cm. Hoa mọc từ thân rễ, bông to, không đều, lưỡng tính. Mã vạch ADN với hình ảnh điện di mẫu ADN cho hình ảnh băng gọn, nguyên vẹn, giải trình tự đoạn gen rbcL có sự tương đồng với số nucleotid 527/527 (100%) của loài Kaempferia galanga L. đã được công bố trên ngân hàng dữ liệu. Qua kết quả mô tả hình thái và mã vạch ADN đã xác định được tên khoa học của loài Địa liền tại Vườn quốc gia Kon Ka Kinh là Kaempferia galanga L. thuộc họ Gừng (Zingiberaceae).

Những chủng nấm vùng rễ được biết đến với khả năng đối kháng với các tác nhân gây bệnh thực vật, thúc đẩy tăng trưởng và kích thích cây trồng kháng bệnh. Nghiên cứu này nhằm đánh giá tiềm năng ứng dụng của Penicillium citrinum CTND-2405 làm tác nhân kích kháng giúp cây húng quế (Ocimum basilicum L.) chống lại bệnh thán thư do Colletotrichum sp. gây ra. Hạt húng quế được ngâm 4 giờ trong huyền phù bào tử P. citrinum (106 cfu/ml) hoặc nước cất thanh trùng, có hoặc không có lây bệnh nhân tạo với nấm Colletotrichum sp. được ghi nhận sự tích tụ polyphenol và phản ứng huỳnh quang trong mô lá. Trong thí nghiệm nhà lưới, năm phương pháp xử lý đã được thử nghiệm: ngâm hạt bằng bào tử P. citrinum, ngâm trong nước cất thanh trùng, tưới bổ sung 10ml bào tử sau 3, 6 và 9 ngày sau khi trồng và nghiệm thức thuốc trừ bệnh hóa học. Kết quả ghi nhận, ngâm hạt húng quế bằng bào tử nấm P. citrinum sau đó lây bệnh nhân tạo đã ghi nhận sự tích lũy polyphenol và phát huỳnh quang vách tế bào sớm và nhiều hơn so với các nghiệm thức còn lại. Kết hợp ngâm hạt húng quế và tưới bổ sung bào tử nấm đã làm giảm tỷ lệ bệnh và chỉ số bệnh thán thư, hiệu quả giảm bệnh lên đến 59,92% so với nghiệm thức đối chứng.

Khối u tế bào mast là một dạng tổn thương bệnh lý thường gặp ở da của chó. Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định các đặc điểm lâm sàng, tổn thương đại thể và tổn thương vi thể của u tế bào mast của chó để phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị. Nghiên cứu được tiến hành trên 8 con chó từ 7-11 năm tuổi ghi nhận triệu chứng nổi các u cục đơn độc ở các vị trí khác nhau trên cơ thể, sưng to, loét, chảy máu được chẩn đoán mắc khối u tế bào mast. Kiểm tra mô bệnh học cho thấy khối u tế bào mast gồm hai loại là khối u tế bào mast ở da và khối u tế bào mast dưới da. Trong đó, khối u tế bào mast dưới da có tiên lượng xấu hơn khối u tế bào mast ở da.

Dịch tả lợn châu Phi (African swine fever - ASF) là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm với tỷ lệ tử vong lên đến 100%. Phương pháp thu thập mẫu nước bọt trong chẩn đoán để giám sát ASF có nhiều ưu điểm nhưng tải lượng virus trong mẫu nước bọt thấp nên ảnh hưởng đến độ nhạy của các phương pháp chẩn đoán. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm cải tiến phương pháp xử lý mẫu nước bọt để tăng độ nhạy trong chẩn đoán bệnh. Semi-alkaline proteinase (SAP) và Polyethylene glycol (PEG) đã được sử dụng để xử lý mẫu nước bọt. Tỷ lệ tối ưu về thể tích của dung dịch SAP và PEG so với mẫu nước bọt tương ứng là 1:3 và 1:0,4. Kết quả chẩn đoán ASFV từ mẫu nước bọt sau khi xử lý bằng SAP và PEG cho thấy đã cải thiện độ nhạy của phản ứng realtime PCR, cụ thể từ 12 mẫu thực địa có 7/12 mẫu cho kết quả dương tính sau khi xử lý bằng SAP và PEG, chỉ có 4/12 mẫu dương tính khi không xử lý bằng SAP và PEG. Như vậy, việc ứng dụng phương pháp xử lý mẫu nước bọt đã làm tăng độ nhạy của phương pháp real-time PCR trong chẩn đoán ASF, hứa hẹn là công cụ hỗ trợ hữu ích cho công tác giám sát ASF.

Nghiên cứu nhằm đánh giá ảnh hưởng của việc giảm hàm lượng protein thô (CP) có bổ sung các axit amin thiết yếu dạng tiêu hóa hồi tràng tiêu chuẩn (SID-EAA) đến năng suất sinh trưởng, hiệu quả sử dụng thức ăn và chất lượng thịt của gà Lương Phương nuôi thịt. Thí nghiệm được thiết kế theo phương pháp ngẫu nhiên hoàn toàn một nhân tố với 5 nghiệm thức (NT) tương ứng với 5 mức CP với các mức giảm từ 1-4% so với khẩu phần đối chứng (NT1). Tổng số 750 con gà, 150 con/NT nuôi trong 5 ô chuồng (lặp lại). Kết quả cho thấy giảm mức CP trong khẩu phần làm giảm tốc độ sinh trưởng của gà (P <0,05), không ảnh hưởng đến khả năng tiêu thụ thức ăn nhưng làm tăng hệ số chuyển hoá thức ăn của gà thí nghiệm (P <0,05). Tuy nhiên, ở mức giảm 1 và 2%, sự sai khác về cả tốc tộ sinh trưởng và hệ số chuyển hoá thức ăn không rõ rệt so với NT1. Chi phí thức ăn tính cho cả giai đoạn thí nghiệm thấp nhất ở NT3 (29.543 đ/kg) thấp hơn 539 đ/kg so với NT1 (1,79%). Giảm CP ở mức 4% (NT5) đã làm giảm tỷ lệ thịt lườn, làm tăng pH 24h và tăng độ dai của thịt lườn của gà. Mức giảm CP khẩu phần thích hợp có bổ sung các SID-EAA trên gà Lương Phượng là dưới 2%.

Nghiên cứu này nhằm tính toán nhu cầu nước của một số cây trồng chính trên địa bàn tỉnh Hưng Yên năm 2023. Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô hình hóa ứng dụng mô hình CROPWAT để tính toán nhu cầu nước cho các loại cây trồng chính trên địa bàn tỉnh Hưng Yên là lúa, ngô, cam quýt, nhãn, chuối và vải. Diện tích gieo trồng của các loại cây trồng chính năm 2023 là 64.115,22ha. Lượng mưa năm 2023 đạt 1.212,8mm. Tổng nhu cầu nước của các cây trồng chính trên địa bàn tỉnh năm 2023 khoảng 224,894 triệu m3. Nhóm cây hằng năm có nhu cầu nước là 189,959 triệu m3, trong đó cây lúa có nhu cầu nước lớn nhất đạt 186,448 triệu m3, chiếm 82,9%. Tổng nhu cầu nước của các cây ăn quả khoảng 34,976 triệu m3, trong đó cây nhãn có nhu cầu nước cao nhất. Phân theo địa phương thì huyện Ân Thi có nhu cầu nước đạt cao nhất là 53,129 triệu m3/năm (23,6%), huyện Văn Giang thấp nhất là 1,515 triệu m3/năm. Các địa phương còn lại thì nhu cầu nước trong khoảng từ 9,838-32,209 triệu m3/năm.

Nghiên cứu nhằm xác định một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm kê đất đai năm 2019 và đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kiểm kê đất đai trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Các phương pháp sử dụng trong nghiên cứu là: điều tra thứ cấp, điều tra sơ cấp; phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy tuyến tính. Kết quả nghiên cứu đã xác định được 6 nhóm yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm kê đất đai của thành phố Bắc Ninh, với độ lớn như sau: nguồn tài liệu (+0,361); tổ chức thực hiện (+0,344); công nghệ kỹ thuật (+0,327); nguồn nhân lực (+0,326); nguồn kinh phí (+0,279); pháp lý (+0,211). Từ đó, chúng tôi đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm kê đất đai trên địa bàn thành phố, bao gồm: giải pháp hoàn thiện hệ thống bản đồ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; giải pháp pháp lý và tổ chức thực hiện; giải pháp về công nghệ, kỹ thuật; giải pháp nguồn nhân lực, giải pháp nguồn kinh phí.

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá việc thực hiện chính sách trợ giúp xã hội ở huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai. Dựa trên số liệu báo cáo của huyện và kết quả khảo sát từ 43 cán bộ lao động thương binh xã hội cấp huyện và cấp xã, cùng với 90 đối tượng thụ hưởng chính sách, nghiên cứu chỉ ra rằng, đến năm 2022, huyện Bảo Yên đã trợ cấp cho 3.304 người có công, 2.687 hộ nghèo, 3.080 người cao tuổi, 880 người khuyết tật và 21 trẻ em mồ côi. Nhờ nỗ lực của cả hệ thống chính trị, hoạt động trợ giúp xã hội được thực hiện đồng bộ, có hiệu quả. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách trên địa bàn huyện còn nhiều bất cập như việc xác định đúng đối tượng thụ hưởng, ngân sách địa phương eo hẹp, đội ngũ cán bộ chuyên môn còn kiêm nhiệm ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện chính sách. Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường thực hiện chính sách trợ giúp xã hội cho huyện Bảo Yên như: Hoàn thiện bộ máy thực hiện chính sách trợ giúp xã hội; Tăng cường huy động nguồn lực ngoài ngân sách; thường xuyên kiểm tra, giám sát tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách và thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trợ giúp xã hội.

Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định của cộng đồng trong việc tham gia bảo tồn cây dược liệu tại xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu áp dụng mô hình kích hoạt tiêu chuẩn và số liệu được phân tích từ 150 hộ là thành viên của các nhóm quản lý bảo vệ rừng. Kết quả cho thấy mặc dù xã Thượng Lộ có điều kiện về phát triển dược liệu, tuy nhiên quy mô và diện tích còn rất hạn chế nguyên nhân là do tỷ lệ hộ tham gia trồng và phát triển dược liệu còn thấp. Việc phân tích số liệu bằng mô hình cấu trúc tuyến tính cho thấy nhận thức về tầm quan trọng của dược liệu và nhận thức về vai trò của cộng đồng trong tham gia bảo tồn cây dược liệu tác động tích cực đến chuẩn mực cá nhân, từ đó hình thành nên ý định tham gia trồng và phát triển dược liệu của cộng đồng. Kết quả nghiên cứu cho thấy định hướng liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học tại địa phương thông qua tăng cường sự tham gia của cộng đồng, từ đó có thể đưa ra những can thiệp nhằm thúc đẩy hoạt động bảo tồn đa dạng sinh học đối với cây dược liệu tại tỉnh Thừa Thiên Huế.

Nghiên cứu này phân tích quyền của phụ nữ trong sản xuất nông nghiệp tại Đồng bằng sông Cửu Long và các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ đạt được quyền. Chỉ số quyền của phụ nữ trong nông nghiệp phiên bản rút gọn (A-WEAI) được sử dụng để đo lường mức độ đạt được quyền, trong khi mô hình Tobit giúp xác định các yếu tố tác động. Dữ liệu được thu thập từ 365 hộ gia đình thuộc bốn tỉnh (Cà Mau, Cần Thơ, Kiên Giang và Vĩnh Long) thông qua các cuộc phỏng vấn có cấu trúc. Kết quả cho thấy 72,9% phụ nữ đạt được sự trao quyền trong sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên, vẫn tồn tại những chênh lệch đáng kể trong việc tiếp cận nguồn tín dụng và tham gia hội nhóm. Điểm trung bình của Chỉ số quyền của phụ nữ trong nông nghiệp là 0,83. Mô hình hồi quy Tobit đã xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến quyền của phụ nữ trong sản xuất nông nghiệp, bao gồm độ tuổi, khả năng truy cập Internet, tham gia các chương trình tập huấn và diện tích đất của hộ gia đình. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách mục tiêu nhằm tăng cường quyền của phụ nữ trong sản xuất nông nghiệp tại khu vực nông thôn Việt Nam.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá nhận thức, thái độ và khả năng chấp nhận rủi ro của các nông hộ ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam khi họ chuyển đổi sang canh tác hữu cơ. Nghiên cứu này kết hợp phương pháp nghiên cứu thực nghiệm với khảo sát để hiểu cách mà các nông hộ đưa ra quyết định của họ. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng các nông hộ có mức độ chấp nhận rủi ro cao có thể dẫn đến khả năng đầu tư nhiều hơn vào nông nghiệp hữu cơ. Nông dân có thái độ tích cực đối với môi trường và nhận thức rõ ràng về sức khỏe của họ thì cũng thường có xu hướng cao hơn trong việc chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Ngoài ra, nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng tuổi và trình độ học vấn của các nông hộ có ảnh hưởng đến ý định chuyển đổi sang canh tác hữu cơ của họ. Những nông dân lớn tuổi và có trình độ học vấn cao hơn ít có xu hướng chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ.

Nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của sinh viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam, qua đó thúc đẩy sự phát triển của sàn thương mại điện tử đối với nhóm khách hàng này. Trên cơ sở kế thừa các nghiên cứu đi trước cùng chủ đề, kết hợp kiểm định thang đo bằng Cronbach’s Anpha, nhóm tác giả sử dụng nhân tố khám phá và phân tích hồi quy để chỉ ra yếu tố ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, thực hiện với mẫu khảo sát 436 sinh viên. Kết quả của nghiên cứu chỉ ra 5 nhóm yếu tố có ảnh hưởng đến quyết định mua hàng trên sàn thương mại điện tử của sinh viên, trong đó yếu tố “Đặc điểm của sàn thương mại điện tử” có tác động mạnh nhất, theo sau là yếu tố “Rủi ro” và “Thông tin sản phẩm”, cuối cùng là hai yếu tố “Khả năng tài chính của sinh viên” và “Giá bán sản phẩm”. Đây là căn cứ hữu ích giúp các sàn thương mại điện tử đưa ra chiến lược kinh doanh và marketing phù hợp với nhóm khách hàng sinh viên.

Bài viết nhằm giới thiệu phương pháp định giá trường đại học theo phương pháp Goodwill với những ưu, nhược điểm theo các cơ sở tính toán khác nhau. Trên cơ sở các quy định hiện hành tại Việt Nam, phương pháp Goodwill theo quan điểm thu nhập và theo quan điểm chuyên gia được khuyến cáo là phù hợp hơn nhất cho các cơ sở giáo dục đại học. Áp dụng hai phương pháp này vào một đại học được giấu tên, theo quan điểm thu nhập, giá trị của trường đạt 8.903 tỷ đồng (trong điều kiện rủi ro thông thường r = 3%) và 8.419,5 tỷ đồng (trong điều kiện rủi ro r = 12%). Trong khi đó, theo quan điểm chuyên gia, kết quả lần lượt là 8.275,1 tỷ đồng và 7.977 tỷ đồng. Kết quả tính toán cho thấy, để hoàn thiện công tác định giá trong tương lai, trường đại học này cần: (i) Thay đổi quan điểm về định giá tổ chức; (ii) Ghi nhận đầy đủ giá trị tài sản vô hình và hữu hình của đơn vị; (iii) Xây dựng và cập nhật thường xuyên hệ thống cơ sở dữ liệu nền tảng và (iv) Áp dụng đồng thời nhiều phương pháp định giá khác nhau để có cơ sở đối sánh.

Nghiên cứu tập trung phản ánh thực trạng lao động trẻ khởi nghiệp trong lĩnh vực cây cà phê của tỉnh để làm rõ những tồn tại, khó khăn của họ khi khởi nghiệp thông qua khảo sát mẫu là 88 lao động trẻ tại huyện Cư M’ga và thị trấn Buôn Hồ của tỉnh Đắk Lắk, từ đó làm cơ sở đề xuất giải pháp phù hợp thúc đẩy lao động trẻ khởi nghiệp. Kết quả nghiên cứu cho thấy, lao động trẻ của tỉnh đang gặp nhiều khó khăn về diện tích, vốn, cơ sở hạ tầng, kiến thức khởi nghiệp và tiếp cận chính sách hỗ trợ. Vì vậy, để thúc đẩy lao động trẻ khởi nghiệp, ngoài sự chủ động của các chủ thể (là lao động trẻ) về vốn, diện tích, cơ sở hạ tầng hay kiến thức khởi nghiệp, cần có sự hỗ trợ về chính sách tạo động lực cho lao động trẻ tiếp cận tín dụng, đất đai và đạo tạo tập huấn theo hướng dễ tiếp cận, công bằng, minh bạch và phù hợp với đối tượng áp dụng.